Chu Mọng Long - NÓI THÊM VỀ NỖI NHỤC CỦA NHÀ GIÁO

NÓI THÊM VỀ NỖI NHỤC CỦA NHÀ GIÁO Tôi từng nói, nghề giáo là nghề khốn nạn nhất trong những nghề khốn nạn. Phát ngôn này không dưới m...

NÓI THÊM VỀ NỖI NHỤC CỦA NHÀ GIÁO

Tôi từng nói, nghề giáo là nghề khốn nạn nhất trong những nghề khốn nạn. Phát ngôn này không dưới một lần trong các đợt rầm rộ kỷ niệm Ngày Hiến chương Nhà giáo.

Những người không biết nhục hay lấy nhục làm vinh tỏ ra bất bình, vì tại sao tôi là một nhà giáo mà không biết tự tôn cái nghề của mình.

Bất luận trong hoàn cảnh nào tôi vẫn luôn yêu cái nghề tôi đã chọn. Nhưng tự tôn sao được khi hàng ngày chỉ cần động não một chút cũng đủ thấy loại khẩu hiệu “tôn sư trọng đạo” hay “nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý” chỉ là giả tạo, sáo rỗng. Đồng lương giáo viên so với mặt bằng thu nhập của cả xã hội nằm ở sát đáy, giáo viên phải tìm mọi cách xoay xở để sống. Mà ở cái nghề này xoay xở bằng cách nào khác, lương thiện thì công khai hoặc lén lút dạy thêm, bất lương thì kiếm chác, vòi vĩnh những chiếc phong bì từ phụ huynh, học sinh.

Thật xót xa cay đắng khi không ít giáo viên háo hức chờ đến ngày 20.11 có được chút quà và coi như đó là nguồn thu nhập tăng thêm. Không cần nói đến những doanh nghiệp thưởng nhân viên hàng trăm triệu đến gần bạc tỉ, đến như các chị lao công quét rác, ngày Tết còn được thưởng dăm mười triệu, trong khi giáo viên trường nào khá nhất thì cũng chỉ được ban ân cho một triệu. Thê thảm lắm!

Thân phận như thế mà tự tôn cao quý hay đòi xã hội tôn trọng thì thật huyễn tưởng!

Hậu quả là ngành giáo dục, cái ngành nuôi nhân tài, nhân lực cho sự phát triển kinh tế của đất nước, lại trở thành cái ngành ăn mày xã hội. Đến mức gần như nhà trường nào cũng tạo ra cái Hội Phụ huynh học sinh để quyên góp cứu tế cho trường. Thân phận ăn mày không bị đối xử như ăn mày mới là chuyện lạ. Các phụ huynh ở Long An bắt cô giáo quỳ ngay giữa học đường chẳng qua chỉ vì họ xem giáo viên chỉ là kẻ ăn mày, đứa con ghẻ hư hỏng cần được chính các phụ huynh dạy bảo.

Khổ lắm, nhục lắm, nhưng thương lắm!

Nhưng cũng phải tỉnh táo mà nói rằng, cô giáo kia, và không chỉ một mình cô, cũng đáng giận lắm. Việc cô chấp nhận hình phạt quỳ 40 phút cho vừa lòng phụ huynh là một sự tự hủy hoại nhân cách, tự làm nhục cho mình và cho cả ngành mình.

Cô đã thay mặt nhà giáo để trả một cái giá quá đắt khi tự hạ mình từ người thầy thành thân phận ăn mày, con ghẻ của xã hội!

Tôi cũng không tin như nhiều người đã tin, rằng cô bắt học sinh quỳ chỉ vì cô muốn cho học sinh học tốt hơn. Tôi chỉ thấy ở đó hậu quả của căn bệnh thành tích hơn là cái ý muốn tốt đẹp kia. Đa số các giáo viên hiện nay trừng phạt học sinh không phải chỉ vì muốn các cháu học tốt hơn mà chỉ vì thành tích của các thầy cô, thành tích của nhà trường, thậm chí đó là biện pháp đe dọa các cháu đi học thêm. Bởi nếu muốn trẻ thực chất học tốt, chỉ cần nhắc nhở hay trừng phạt bằng con điểm và xếp loại kết quả học tập là đủ. Nhưng các thầy cô không dám trừng phạt bằng con điểm hay xếp loại kết quả học tập vì chỉ cần một điểm xấu, một kết quả kém là đã ảnh hưởng đến thi đua của thầy cô và nhà trường.

Tôi tin, nếu trừng phạt trẻ em, dù là hình phạt nặng nhất nhưng với cái tâm trong sáng, vô tư, khó có thể xảy ra chuyện thầy cô giáo bị phụ huynh học sinh trả đũa.

Tôi nhớ thời tôi đi học, dưới chính quyền Việt Nam Cộng hòa, sự trừng phạt của thầy đối với trò kinh khủng lắm chứ bắt quỳ giữa lớp học thì có đáng gì. Không thuộc bài bị thầy bắt quỳ gối trên xơ mít, thậm chí quỳ ở miệng hang kiến lửa và có đứa xoi miệng kiến cho kiến đốt. Ông thầy ngày ấy còn có cây thước gỗ trên tay để gõ đầu, nhiều khi học trò bị thầy gõ đến sưng đầu chảy máu. Dù hình phạt kinh khủng như thế nhưng chưa bao giờ có chuyện phụ huynh tấn công thầy để trả đũa. Hồi nhỏ tôi cũng đã từng bị phạt như vậy, nhưng hình phạt để nhớ đời chứ không mang trong mình một chút thù oán người thầy đã dạy mình.

Tôi không cổ vũ cho tàn dư của thứ giáo dục Nho giáo ấy. Tôn sư trọng đạo theo cách ấy chỉ tổ sinh ra các bạo chúa học đường. Nhưng ít ra, ở nền giáo dục ấy, người thầy được tôn trọng vì họ đáng được tôn trọng.

Cái gì để người thầy xưa được tôn trọng? Đơn giản là ở xã hội ấy, người ta trọng cái chữ. Cha mẹ cho cơm áo, thầy cô cho cái chữ. Ơn ấy cao hơn núi Thái Sơn. Cho nên, thầy cô được xếp một bậc trên cả cha mẹ. Còn bây giờ, khi xã hội không trọng hiền tài, nhan nhản chỗ nào cũng thấy đứa ngu lãnh đạo đứa khôn, dẫn đến người đi học không cần chữ mà chỉ cần bằng cấp và danh hiệu để thăng quan, thì người thầy tâm huyết càng muốn dạy nhiều chữ càng bị khinh ghét là chuyện hiển nhiên. Người ta không xếp vào lực lượng thù địch đòi đào tận gốc, trốc tận rễ lần nữa là còn may!

CHUYỆN CƯỜI RA NƯỚC MẮT CỦA NGHỀ GIÁO

Một bạn comment trong bài Lại nói thêm về nỗi nhục của nhà giáo của tôi ở Stt trước, rằng nếu Quốc hội thông qua quyết sách cải thiện tiền lương cho nhà giáo thì đâu xảy ra nông nỗi này. Cái nông nỗi thầy cô giáo bị phụ huynh bắt quỳ để hạ nhục ấy!

Quá đúng! Ở thời đại này, giá trị của một nghề không là cái danh mà phải là cái thực. Đơn giản là cái nghề ấy được xã hội tôn trọng nhờ lương cao. Lương cao thì mới có thầy giỏi. Thầy giỏi thì mới có nhiều trò giỏi. Nhưng đó không là đề xuất mới mẻ.

Còn nhớ ông Nguyễn Thiện Nhân từng hứa đến năm 2000 nhà giáo sẽ sống bằng lương. Tức không phải chật vật kiếm ăn bằng đủ các ngón nghề, kể cả lưu manh để bị người đời khinh bỉ. Cũng có nghĩa là ông sẽ thuyết phục Quốc hội thông qua dự luật điều chỉnh tiền lương cho riêng ngành giáo.

Nhưng ông Nguyễn Thiện Nhân đã thua và bỏ chạy khỏi ghế Bộ trưởng chỉ vài năm sau đó. Tôi hiểu ông không thể thuyết phục hơn hàng trăm đại biểu mà tư duy của họ chỉ muốn tạo chính sách có lợi cho chính họ thôi.

Điều sâu xa hơn nữa có lẽ nên suy ngẫm từ câu chuyện sau.

Chuyện 1: Một thầy giáo có việc ra Hà Thành. Nhân tiện ghé thăm nhà một học trò cũ nay đã làm quan nhớn. Không may cho thầy giáo là đến vào giữa trưa, khi quan đang nghỉ. Thầy giáo bấm chuông. Bà vợ ra mở cổng. Thầy giáo giới thiệu tên và là thầy cũ của quan, tiện đi công tác ghé thăm. Bà vợ chạy vào báo lại với quan. Quan nghĩ chắc là thầy muốn nhờ vả gì đó. Bất ngờ quan xua tay nói:

- Bà ra bảo nó về đi. Tôi học hồi nào mà có thầy cũ?

Vậy là thầy giáo đành cúi đầu lẳng lặng ra về. Thật nhục khi làm thầy quan!

Chuyện 2: Một quan tỉnh về thăm trường nhân ngày nhà giáo. Quan đọc bài diễn văn dài ca ngợi công lao của thầy cô, vinh danh nghề giáo là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý. Quan cũng không quên tỏ lòng tôn sư trọng đạo khi thay mặt lãnh đạo tặng quà cho nhà trường. Đến khi đọc hết diễn văn, bất ngờ quan dành cho học sinh mấy lời vàng ngọc:

- Nhân ngày nhà giáo, tôi cũng chúc các em học giỏi để thể hiện lòng biết ơn thầy cô. Chúc các em thi đỗ tốt nghiệp 100%. Nhiều em đỗ vào các trường danh giá như Bách khoa, Y khoa, Luật khoa,… tệ nhất cũng đỗ vào Sư phạm…

Nói xong vỗ tay. Cả ngàn thầy cô và học trò cũng vỗ tay.

Kết luận: Với sự tôn sư trọng đạo như vậy mà người ta thông qua quyết sách cải thiện tiền lương cho ngành giáo thì là câu chuyện chỉ xảy ra khi Việt Nam không còn tên trên bản đồ thế giới.

---------

Bài Lại nói thêm về nỗi nhục của nhà giáo:

Nguồn : Chu Mọng Long

Võ Hòa Thuận