Về Chiếu Cần Vương có đúng là tờ chiếu do vua Hàm Nghi viết ra không ?

Về Chiếu Cần Vương có đúng là tờ chiếu do vua Hàm Nghi viết ra không ? Mà ngày nay, hình như học giả Việt Nam nào cũng đều lấy tấm chiếu (ha...

Mà ngày nay, hình như học giả Việt Nam nào cũng đều lấy tấm chiếu (hay dụ) này ra khoe về lòng yêu nước hay sự hy sinh anh dũng của quân dân triều đình Việt Nam chống giặc Pháp cả.

Lẫn có cả thầy Trần Xuân An khẳng định đây là tờ dụ duy nhất và chính thức với tên gọi Dụ Cần Vương. Thầy viết rất nhiều về nó.

Thế nhưng trớ trêu là, các học giả Việt Nam, khi soi đồ cổ, thì họ đem đủ thứ phương cách khoa học ra mà phân tích, còn kỹ hơn là khi đi coi mắt vợ. Một ví dụ đơn giản, là cái ấn Sắc Mệnh Chi Bảo gì đấy ngoài Hà Nội, chắc các bậc đại thụ ngành sử lẫn khảo cổ học ngoài ấy đang chảy mồ hôi hơi nhiều khi ráng chứng minh ấn ấy là đồ thiệt, vì hình như các cụ ấy ... hơi liều. Nhưng các cụ vẫn cần phải chứng minh, bạn thấy không ?

Còn tờ chiếu này, chả hiểu sao không ai lên tiếng phân tích gì về nó nhỉ ? Hay là người ta chỉ cười ruồi về nó ? Hoặc vì lý do gì đấy người ta phải im lặng ? Còn các học giả Việt Nam nào đấy tin nó, lại cho rằng nó là niềm tự hào của người Việt, và đem rao giảng hằng ngày cho các em học sinh ?

Vậy hay là mình xin góp ý về tờ chiếu này:

****

1. Thứ nhất, tấm hình này cho thấy tờ chiếu này chỉ như tờ giấy nháp, không trống không kèn. Thế thì tại sao ta lại cho rằng nó xứng đáng là tờ Chiếu Cần Vương nào nhỉ ? Đã bao giờ ta lượm một tờ giấy đâu đó rồi gán cho nó là chiếu, là dụ chưa ? Một ví dụ đơn giản, bạn có thấy có ban quản trị của ngôi đình thần nào, đem những chữ viết trên tờ sắc phong của triều đình cho đình, viết lại trên tấm giấy nháp rồi chỉ đem tờ giấy nháp này ra nói cho thiên hạ đây là sắc phong của đình không ? Đâu có đâu đúng không bạn ? Mà không chừng làm vậy, người ta lại cho rằng ban quản trị đình khinh nhờn cả phép nước.

Thế không hiểu sao và do đâu mà thầy Trần Xuân An lẫn các thầy khác khẳng định tờ Chiếu Hàm Nghi này là thật nhỉ ? Mình chưa thấy tờ dụ hay chiếu Cần Vương này viết trên giấy dó có đóng ấn vua Hàm Nghi cả. Chỉ có bản cọp dê giấy nháp trên Wikipedia ấy, còn thua cả một tờ truyền đơn. Vậy tại sao ta khắc khe với các sắc phong đình thần cần bản original rõ ràng, mà lại quá dễ dàng chấp nhận rằng tờ giấy giáp này là chứng cớ cho sự có tờ Chiếu hay Dụ Cần Vương nào nhỉ ? Hay là do nước ta cần có gì đó quá, nên thấy có rồi cứ vơ nhận đại rác thành bảo vật chăng ?

****

2. Thứ hai, mình không hiểu đã có ai nghiên cứu chữ viết kỵ húy trong tờ Chiếu Cần Vương giấy nháp này chưa ? Chứ mình vừa bẻ tay và chuẩn bị, thì ơ hay, mình chưa làm gì cả, chỉ tra có chữ Thời 时, tức chữ húy tên vua Tự Đức, mà cả nước ai cũng biết, thì ai ngờ nó lại có nằm chình ình trên tờ Chiếu Cần Vương này bạn ạ. Đấy, mình khoanh tròn luôn cho bạn thấy, đoạn "亦係時勢起見".

Thế là sao nhỉ ? Chả lẽ đời Hàm Nghi người ta không biết cả chữ Thời 時 là chữ kỵ húy của vua Tự Đức vừa nằm xuống hay sao ? Đã bao giờ bạn thấy có văn tự chính thức triều đình nào viết chữ Thời 時 trong giai đoạn vua Tự Đức vừa nằm xuống chưa nhỉ ?

Dĩ nhiên, có thể bạn lên tiếng, đây là tờ giấy chép lại, nên ai đó thuộc dạng người bình dân không hiểu. Bạn cho mình xin, give me a break, chữ Thời 时 ấy nó kỵ hụy lớn to như chữ Bác trong Bác Hồ đấy bạn ạ. Người viết chữ Hán chắc chắn biết chữ húy Thời 时 này. Bạn có gặp ai ở Việt Nam ngày nay có đi học mà không biết chữ Bác Hồ viết hoa không ?

Nên mình chưa cần tra chữ kỵ húy, mình tìm ra chữ kỵ húy Thời 时 này, là xong hàng tờ dụ giấy nháp này rồi đúng không bạn ?

Mà đáng trách, là các học giả Việt Nam ta, ví dụ như thầy Trần Đình Ngạc, soi rất kỹ về các Chiếu / Dụ Cần Vương giả, nào là dấu ấn đóng không đúng, nào là chữ viết có gì đó không đúng, thế mà các thầy lại không soi lại tờ chiếu giấy nháp này có chữ kỵ húy Thời 时 to sờ sờ như núi nhỉ ?

Và đáng buồn hơn, là người Tây họ làm đồ giả, mà họ chịu khó làm đàng hoàng, in ấn có hình rồng, ấn vua, rất trang trọng. Bạn mà là dân không chuyên, bạn thấy mê lắm. Vậy mà các học giả nước ta cũng cố ráng tìm ra sự sai và chê thứ đồ giả này mạt sát. Thế mà một tờ chiếu như giấy rách này các vị học giả Việt Nam lại tôn nó là hàng real, hàng thật, mặc dù nó còn thua cả tờ giấy gói cá ngoài chợ và chữ kỵ húy to như núi mà chả ai để ý.

Hay là các học giả nước ta có tánh xenophobic và inferior complex nhỉ ?

Vậy xưa nay, khi bạn xem tờ chiếu này, bạn có bao giờ suy nghĩ là ai đó người Việt, chả khác gì như người Tây, họ ngụy tạo ra tờ chiếu này không ? Ngụy tạo để cho bạn yêu nước đấy.

Thế nếu mình nói với bạn, hay là ta quăng luôn cả tờ chiếu giấy nháp này vô thùng rác như 2 tờ chiếu ngoại quốc kia, thì có là quá đáng không ? Có chạm tự ái yêu nước của bạn không ?

Còn ví dụ bạn có trong tay tấm hình gốc tờ Chiếu Cần Vương này, hay bạn soi luôn có chữ Thời 时 không bạn há, vì nếu có, bạn khỏi đem ra nữa. Không, bạn đem ra, mình sẽ soi tiếp.

Theo bạn, thì tại sao tờ chiếu giấy nháp này có giá trị bạn nhỉ ?

Theo bạn, tại sao các học giả nước ta đánh phá dữ dội các tài liệu ngoại quốc, soi rất kỹ, nhưng tờ chiếu này chả ai soi nó cả dù sự sai của nó nằm chình ình trên ấy ?

Dĩ nhiên mình có thể sai, nếu có mời bạn lên tiếng để mình cùng học hỏi.

Thanks

Brian

P.S: Mà biết đâu, tập sách "Trung - Pháp chiến tranh tư liệu" nào đấy chắc xuất bản bên Trung Quốc nên người ta lỡ "quên" không biết bên Việt Nam có sự kỵ hụy chữ Thời 時 há bạn. Hay do thời tàn Hán văn nước ta, nên người ta ai đó viết, sống thời đó, chưa có sách của giáo sư Ngô Đức Thọ cho biết là thời vua Tự Đức, có kỵ hụy chữ Thời 時, nên họ không biết đúng không bạn ?