Về một bài viết đáng lẽ không nên được đăng trên Báo Đà Nẵng Hay là 2 giai thoại về ngài Thân Trọng Huề mà ta nên cho chúng vào thùng rác Đ...
Về một bài viết đáng lẽ không nên được đăng trên Báo Đà Nẵng
Hay là 2 giai thoại về ngài Thân Trọng Huề mà ta nên cho chúng vào thùng rác
Đó là 2 giai thoại viết trong bài "Mất chức vì bò" của tác giả Lê Thí mà bạn có thể đọc tại đây >> http://baodanang.vn/channel/5433/201205/chuyen-xua-xu-quang-mat-chuc-vi-bo-2169147/.
Vì 2 giai thoại trong bài viết này chắc không thể là chuyện xưa xứ Quảng. Và chúng đầy sự nhục mạ các nhân vật lịch sử trong ấy.
Vì câu kết luận "Hết ra mặt “khinh miệt” tên Việt gian Nguyễn Thân lại đi “chơi khăm” Tổng đốc Hồ Đệ, Thân Trọng Huề đúng là một người ngang tàng. Một ông quan tài năng và khí phách như vậy lại không làm quan được lâu ở Quảng Nam. Tiếc thật!" là láo. Mình xin lấy cục gạch chọi báo Đà Nẵng.
Thứ nhất, giai thoại liên quan đến ngài Nguyễn Thân thì mình có tra lại sử, bạn ạ.
Đây, theo Đại Nam Thực Lục Chính Biên Đệ Thất Kỷ Quyển 8, năm Bính Thân Thành Thái thứ 8 (năm 1896), "0645. Khâm mệnh đại thần Nguyễn Thân dâng sớ nói chiều ngày 26 tháng trước trở về tới Bắc Môn, quan viên kính mang cờ tiết ấn kiếm đi trước đều xuống xe ngựa kính cẩn chiêm bái. Nhưng Ngự tiền Thị thư Thân Trọng Huề vẫn ngồi trên ngựa ngang nhiên bên cạnh đường không chịu tránh đi, chỉ cách thiên nhan trong gang tấc. Trọng Huề là con em nhà quan mà có hành vi khinh suất như thế, vốn nên chiểu luật Xung đột nghi trượng hỏi tội, nhưng vì cha y Thân Văn Nhiếp đã quá cố là trọng thần của Dực tông Anh hoàng đế, xin gia ân chước lượng giảm ba cấp cách chức cho về quê để làm rõ quốc pháp. Vua phê nói “Lời tâu ấy của khanh rất hợp, nhưng nghĩ tên ấy Tây học rộng rãi, lâm thời hỏi han xét thấy ngôn ngữ cũng khả quan, nên bàn với Trú kinh Khâm sứ cho cách hết chức hàm vào làm Thừa phái ở Cơ mật viện để tiện hỏi han khi cần”. Về sau đến tháng 8 chuẩn khai phục Biên tu, sung Bang biện Cơ mật viện.".
Bạn thấy đó, chính ngài Nguyễn Thân đã xin gia ân để ngài Thân Trọng Huề biết lỗi mà sửa, chứ không phải là ngài Nguyễn Thân chèn ép ngài Thân Trọng Huề. Đó là ngài Nguyễn Thân dạy cho ngài Thân Trọng Huề giữ đúng điển lễ của chức phận quan lại, dù là quan lại ở cái thời quân chủ đã gần đi vào con đường cùng. Đó là 2 vị quan dạy nhau phép cư xử, chứ không phải là sự lếu láo khinh miệt tên Việt gian Nguyễn Thân của ngài Thân Trọng Huề mà bạn nhà báo Lê Thí báo Đà Nẵng đã viết bậy vô đâu há.
Thứ hai, giai thoại liên quan đến ngài Hồ Đệ thì mình có tra lại báo tiếng Pháp, vì sử nước ta đã không chép gì về ngài Trọng Huề sau năm 1900.
Thì đây, trong tờ báo năm 1902 này, còn ghi rõ là ở tỉnh Khánh Hòa, ngài Hồ Đệ là Tổng Đốc, và ngài Thân Trọng Huề là Án Sát. Bạn tải bài báo này tại đây >> http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5779134j/f559.image.r=%22Th%C3%A2n%20Tr%E1%BB%8Dng%20Hu%E1%BB%81%22 và xem trang 547.
Rồi đến năm 1904, hai ngài lại một lần nữa ở tỉnh Quảng Nam, ngài Hồ Đệ là Tổng Đốc, và ngài Thân Trọng Huề là Bố Chính. Bản tải bài báo này tại đây >> http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5774232h/f583.image.r=%22Th%C3%A2n%20Tr%E1%BB%8Dng%20Hu%E1%BB%81%22 và xem trang 573.
Nên như vậy, ta thấy rõ là 2 ngài Hồ Đệ và Thân Trọng Huề đã quen biết nhau từ thưở làm Tổng Đốc và Án Sát tỉnh Khánh Hòa năm 1902, rồi sau đó làm Tổng Đốc và Bố Chánh tỉnh Quảng Năm năm 1904. Và rất có thể, trước năm 1902, hai ngài đã quen biết nhau.
Nên làm sao mà có việc ngài Thân Trọng Huề lại chơi khăm Tổng đốc Hồ Đệ năm 1904 ở tỉnh Quảng Nam khi mà hai người đã làm chung với nhau từ khi coi tỉnh Khánh Hòa năm 1902 nhỉ ?
Đọc đoạn "Năm 1904, ông nhậm chức Bố chánh Quảng Nam. Lúc bấy giờ Hồ Đệ làm Tổng đốc. Hồ Đệ là người nghiện thuốc phiện, làm quan hay vòi vĩnh ăn tiền hối lộ. Trong khi đó, Thân Trọng Huề là người thanh liêm, giỏi việc nước lại có tư tưởng duy tân. Vì thế, mới gặp nhau hai quan đầu tỉnh này đã chẳng ưa nhau, nhưng ngặt một nỗi Thân Trọng Huề lại dưới quyền của Hồ Đệ. Mâu thuẫn của hai ông lên đỉnh điểm sau vụ Thân Trọng Huề sai lính giết con bò của Hồ Đệ và kết quả là Thân Trọng Huề phải “lánh mình ra Bắc địa”", mình thấy cả sự Cải Cách Ruộng Đất của bạn trong đó.
Vâng, bạn Lê Thí và báo Đà Nẵng, thời nay ta đã có mạng làm thầy, ta có dữ liệu để tra đủ và quăng vô thùng rác những "giai thoại" rất đặc trưng cho cái tư tưởng ao làng và đặc trưng cho sự khôn vặt của người Việt xưa nay. Hay là bạn và báo nếu được, xin suy nghĩ lại về bài này đi nha. Vì nó nhục mạ kẻ khác và làm hỏng cả hình ảnh quan lại xưa, lẫn sự "không biết chuyện" của cánh nhà báo xứ Quảng.
Mà bạn đã đăng từ những năm 2012 rồi đó. Chắc 6 năm là hơi lâu rồi đúng hôn bạn ?
Theo báo, câu chuyện mất bò là từ cụ Phan Khôi mà ra. Ô hô, cụ Phan Khôi ơi !!!
Mời bạn tham khảo.
Dĩ nhiên mình có thể sai, nếu có mời bạn lên tiếng để mình cùng học hỏi.
Thanks
Brian
Không có nhận xét nào