Mến Thánh Giá Thủ Thiêm, mấy mươi năm một lịch sử im lặng Vì sao một việc vi phạm các quy chuẩn của Nhà nước và Pháp quyền, xâm hại đến lợi...
Mến Thánh Giá Thủ Thiêm, mấy mươi năm một lịch sử im lặng
Vì sao một việc vi phạm các quy chuẩn của Nhà nước và Pháp quyền, xâm hại đến lợi ích của người dân về đời sống và tâm linh lại kéo dài mấy mươi năm như vụ thu hồi đất của dân làm dự án ở Thủ Thiêm?
Đúng ra giới truyền thông cũng đã lên tiếng và chỉ đích danh người băm nát quy hoạch Thủ Thiêm như Tuổi Trẻ, đại Đoàn Kết, Lao Động và đặc biệt là báo Tiền Phong với 20 bài.
Nhưng siêu dự án không có bảo chứng, không có pháp nhân vẫn tiến hành và mới lộ mặt mấy hôm nay khi không trình ra được bản đồ quy hoạch gốc.
Vì rằng dòng họ Nam phương đệ nhất gia tộc và nhóm lợi ích lúc đó quá mạnh, vì rằng họ khuyên truyền thông nên có tinh thần trách nhiệm với lý do trong diện tích phải giải tỏa có những cơ sở tôn giáo nhạy cảm như Dòng Mến Thánh Giá, chùa, cơ sở thờ phụng.
Thế là một số người nông dân đi đòi đất của chính mình lại bị coi là thành phần cần phải được “chăm sóc đặc biệt”.Truyền thông đau lòng lắm nhưng đành phải gạt nước mắt làm thinh.
Nhưng sự phát triển đã phá vỡ những thành trì lạc hậu cùng với quyết tâm chống tham nhũng tiêu cực của Đảng đã làm vỡ ra những cái kén sắt đá nhất.Nhiều nhà báo, facebooker, người có ảnh hưởng xã hội đã lên tiếng, mà tiếng bom Sài Thành khủng khiếp nhất là vụ bán công sản Tân Thuận-Quốc Cường Gia Lai và việc nhà chức trách không trình ra được bản đồ quy hoạch Thủ Thiêm, một siêu dự án không có bảo chứng?
Hôm nay với tư cách công dân tôi đề nghị chính quyền giữ lại Dòng Mến Thánh Giá và những cơ sở tôn giáo, tâm linh ở Thủ Thiêm đã có lịch sử hàng trăm năm.
Dòng Mến Thánh Giá và những cơ sở tôn giáo có nhiều giá trị về di sản, lịch sử, phù hợp với văn hóa dân tộc và họ cũng chưa có vi phạm pháp luật nào để có thể áp dụng các biện pháp giải tỏa, di dời đi nơi khác.
Phương án tốt nhất là chính quyền TP.HCM giữ lại các cơ sở tôn giáo lâu đời đó và tạo ra điểm nhấn về tâm linh trong khu đô thị mới Thủ Thiêm, cùng với các cơ sở tôn giáo khác như chùa, miếu, những vùng đất có tính linh thiêng trong tâm tưởng cư dân nơi đây.
Ông Nguyễn Quốc Tuấn, Viện nghiên cứu lịch sử tôn giáo, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban tôn giáo Chính phủ nêu:
“Một khu đô thị muốn trở thành nơi hội tụ, nơi chia sẻ của cộng đồng thì dứt khoát phải có cơ sở tôn giáo, phải có hiện diện khuôn mặt của tâm linh để cư dân có thể chia sẻ với nhau trên những niềm tin riêng chung của họ.
Nhờ sự phát triển của kinh tế mà ngày nay văn hóa truyền thống, đặc biệt là văn hóa tâm linh, đang được coi trọng, củng cố. Đây là xu hướng chung ở nhiều nước chứ không riêng Việt Nam. Có thể khẳng định điều này khi tham khảo cách duy trì văn hóa truyền thống, trong đó có văn hóa tín ngưỡng của người Nhật Bản. Người Nhật rất hiện đại nhưng cũng rất cẩn thận lưu giữ các di tích và điều này vô cùng quan trọng đối với công tác giáo dục thế hệ trẻ, hướng cộng đồng dân cư xích lại gần nhau hơn”.
Rồi khi thành làng xã, thôn trấn thì góp công góp của xây dựng những cơ sở thờ phụng.Hồn cốt, căn bổn của người Việt hàng ngàn năm nay là như vậy. và Tu viện Dòng Mến Thánh giá, vì tu viện này được lập vào năm 1840, nhưng cho đến mãi tận năm 1926, 1927 của thế kỷ trước nó mới được xây dựng thành một khu kiến trúc cổ kính và có giá trị như một di sản tâm linh như hiện nay. Tất nhiên, cách nay 177 năm, ở đây chỉ là một nhà thờ với sự hình thành ban đầu, chỉ là những chiếc chòi lá. Và tại sao chúng ta lại không nghĩ ra cách hội nhập những khu di tích như vậy vào những khu đô thị mới, làm điểm nhấn cho những kiến trúc hiện đại vừa làm đẹp lòng dân thay vì tháo dỡ.
Với diện tích của cả hai khu Nhà thờ và Dòng Mến Thánh giá chưa đến 4ha, nó chẳng là gì so với toàn khu đô thị mới Thủ Thiêm được quy hoạch trên 930 ha, bao gồm cả khu đô thị mới lẫn tái định cư”.
Nhà báo Nguyễn Tường Minh nêu: “Càng đau xót tận cùng, nếu bất kỳ người có lương tri khi bước đến Thủ Thiêm để xem khu đất hoang tàn khi xưa chính là những cơ sở tôn giáo, thờ phụng rất yên bình. Và nếu tôi và các nhà báo không lên tiếng, khu di tích Giáo xứ Thủ Thiêm - một cơ sở tôn giáo mang đậm tính lịch sử được lập từ 1840, có thể cũng sẽ không còn”.
Nhà báo Cù Mai Công nói rằng Dòng Mến Thánh Giá và những cơ sở tôn giáo ở Thủ Thiêm là những ký ức siêu linh của Sài Gòn cần được lưu giữ: “20 NĂM QUA, câu chuyện Thủ Thiêm đã trở thành vận mệnh đen tối, đối đầu giữa người dân và các thế lực muốn thôn tính đất với giá rẻ mạt, bất chấp lương tri và công lý.
Tháng 5-2018, Khu đô thị Thủ Thiêm 22 năm dài chỉ mới đi được vài đoạn đường nhưng đã xuất hiện đủ chuyện - từ chuyện bản đồ xưa đến chuyện đấu giá 9 lô đất khu trung tâm Thủ Thiêm với giá ban đầu 27.000 tỉ đồng.
Trong 9 lô đất đó, có khuôn viên Nhà thờ và tu viện Dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm, một cơ sở tôn giáo - lịch sử - văn hóa của Sài Gòn từ 1840. Xưa hơn Nhà thờ Tân Định 1877, Nhà thờ Đức Bà 1880... của Sài Gòn xưa.
Nhưng vì nằm lặng lẽ mấy trăm năm trên vùng đất nghèo Thủ Thiêm nên không nhiều người biết tới; lặng lẽ như sinh hoạt đơn sơ của các nữ tu nơi đây 178 năm qua (1840-2018).
Cho đến một ngày, khi Thủ Thiêm không còn là vùng đất của người nghèo nữa thì khuôn viên nhà thờ và tu viện Dòng Mến Thánh giá bắt đầu không còn yên tĩnh; thậm chí có thể sẽ biến mất trên vùng đất Thủ Thiêm.
Sài Gòn đẹp không chỉ với những công trình hiện đại hôm nay mà còn cả bằng ký ức xưa, hồn cốt xưa. Thủ Thiêm, vùng đất thật ra xưa không kém hơn Sài Gòn quận 1 hôm nay - nơi những dấu chân người Việt đầu tiên từ miền ngoài lặn lội trên vùng bưng trũng này 300-400 năm trước. Đất bưng trũng, phèn mặn, sồng đã khó nên di tích xưa còn lại nơi đây rất ít...
Tháng 5 của người Công giáo là Tháng Hoa, Tháng Đức Mẹ. Như Phật Bà Quán thế âm Bồ tát của Nhà Phật, Mẫu Mẹ trong văn hóa Việt..., Đức Mẹ Maria luôn là nơi để cầu khấn, trông mong, chia sẻ của các giáo dân Công giáo.
Và trong những ngày này, các nữ tu Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm có lẽ không biết gì hơn ngoài lời cầu khẩn lên Đức Mẹ Maria của mình trong nhịp đồng ca 34 nữ tu: "Tấu lạy Bà chở che kẻ đồng trinh (...) Nguyện Mẹ phá mây mờ giữa trùng dương, bập bềnh giữa ba đào chiếc thuyền sắp đắm chìm...".
Xin nghe lời cầu khẩn của họ và lắng nghe, chia sẻ với dư luận hôm nay, trước hết vì một di tích lịch sử - ký ức Thủ Thiêm xưa trên vùng đất Thủ Thiêm hôm nay.
Lẽ nào thành phố mới Thủ Thiêm hôm nay và ngày mai không cần có ký ức?!”
(Hết trích dẫn)
Công việc quan trọng và đầu tiên của những người mở đất phương Nam xưa khi đến vùng Cù Lao Phố, đất Thủ, Sài Gòn Gia Định, hay đất rừng phương Nam…là dựng nhà, chọn vị trí trang trọng nhất trong nhà để làm bàn thờ gia tiên, đóng cái bàn Thiên trước sân để thờ ông Trời và chọn gò mối hay miếng đất cao ráo cắm mấy nén nhang để tưởng nhớ những người khuất mặt khuất mày.
Rồi khi thành làng xã, thôn trấn thì góp công góp của xây dựng những cơ sở thờ phụng.Hồn cốt, căn bổn làm nên sự tử tế, lương thiện của người Việt hàng ngàn năm nay là như vậy.
Hãy lưu giữ ký ức như những người lương thiện, tử tế…
#menthanhgia #thuthiem
Hoài Linh
Không có nhận xét nào