ANGLOSPHERE - BÍ QUYẾT CỦA CÁC NƯỚC NÓI TIẾNG ANH

[ANGLOSPHERE - BÍ QUYẾT CỦA CÁC NƯỚC NÓI TIẾNG ANH] Thế giới hiện đại đang được thống trị bởi khối Anglo-Saxon (Anglosphere), tức các quốc g...

[ANGLOSPHERE - BÍ QUYẾT CỦA CÁC NƯỚC NÓI TIẾNG ANH] Thế giới hiện đại đang được thống trị bởi khối Anglo-Saxon (Anglosphere), tức các quốc gia có nguồn gốc từ Anh Quốc. Tuy khối Thịnh Vượng Anh (Commonwealth) có tới 53 thành viên, nhưng khi nói riêng về khối Anglo thì chỉ có 5 nước. Đó chính là: Anh Quốc, Mỹ, Canada, Australia (Úc) và New Zealand.

Tuy chỉ là 5 quốc gia, chiếm 6% dân số nhưng họ chiếm tới 44% GDP toàn cầu. Về mặt quân sự thì sự liên minh của khối Anglo thiết lập sự trật tự cho nhân loại. Về mặt chính trị thì những quyết định của Mỹ và Anh ảnh hưởng toàn cầu. Về tài chính thì cả 5 đều thống trị thị trường vốn và ngoại hối. Còn về mặt văn hóa và tư tưởng thì cũng không quá để nói rằng văn hóa của thế giới hiện đại cũng chính là văn hóa của khối Anglo.

Nhưng nguyên nhân dẫn đến thành công của các nước tiếng Anh là gì? Trừ việc họ là di sản của Đế Chế Anh. Vì sao từ một quốc đảo nhỏ bé, họ lại trở thành thế lực thống trị toàn cầu. Đây bí quyết của họ.

CHỦ NGHĨA TƯ BẢN - Ngày 9 tháng 3 năm 1776, Adam Smith đã xuất bản và cho ra đời cuốn sách The Wealth of Nations (Sự thịnh vượng của các quốc gia). Nó đã không chỉ trở thành một cuốn kinh tế học kinh điển mà đã trở thành hệ tư tưởng của nền kinh tế Anh Quốc, sau đó là Mỹ và ba nước thuộc địa còn lại. 

Trái ngược với tư duy khép kín và thân tộc của giới Châu Âu đại lục, nền kinh tế Anglo-Saxon vận hành trên tư hữu, thành tích cá nhân, lợi nhuận và cạnh tranh. Thay vì đem quân đi chiếm, bóc lột và khai thác, khối Anglo lại sử dụng sức mạnh của mình để mở rộng thị trường. Thay vì làm ăn bằng cách triệt hạ đối thủ, người Anh lại hợp tác và biến những kẻ thủ thành bạn bè. Cho nên họ đi đến đâu thì làm ăn rồi sự thịnh vượng đi đến đó. Sự phát triển của Đế Chế Anh và các nước Anglo cũng đi đôi với sự phát triển của chủ nghĩa tư bản.

Có phải là ngẫu nhiên họ là những quốc gia giàu có và xếp hạng top về mức tự do kinh tế? Không hề. Tất cả là di sản của Adam Smith và nền tảng tư bản của Anglo-Saxon.

TÀI CHÍNH - Nước Anh không phải là nơi sinh ra tài chính nhưng họ đã học hỏi và áp dụng nền tảng ngân hàng, trái phiếu và cổ phiếu hoàn hảo hơn người Hà Lan và Ý. Vào thời thuộc địa, Anh quốc vẫn thua kém Hà Lan về quan hệ và quy mô làm ăn. Nhưng họ đã học hỏi mô hình huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán và trái phiếu, với công ty Dutch East Indies làm bài học.

Thay vì vay tiền từ từng gia tộc hay cá nhân một, các thương gia và chính quyền Anh lại phát hành cổ phiếu và trái phiếu ở mức giá thị trường. Vì huy động lượng vốn thụ động trong người dân và từ nhiều nơi, họ có nhiều tiền để đầu tư vào cơ sở hạ tầng và quân sự, rồi lấy nền tảng đó để phát triển.

Rồi mô hình này lại được người Mỹ (tức những người thuộc địa Anh tuyên bố độc lập) áp dụng siêu thành công. Đó là tại sao thị trường chứng khoán Mỹ là lớn nhất. Chưa kể sự hiện diện của hệ thống ngân hàng, các công ty chứng khoán, các cơ sở niêm yết gói vay độc lập cũng như những quỹ đầu tư. Đồng tiền dù ít hay nhiều không bao giờ nằm một chỗ mà được tận dụng tối đa. Cũng không phải là quá đáng để cho rằng sự thành công của các nước tiếng Anh nằm ở mô hình tài chính của họ.

TIN LÀNH  VÀ TƯ DUY TỰ DO - Khác với những dân tộc khác, người dân của các nước Anglo không trông chờ vào một lãnh tụ vĩ đại hay một nhà lãnh đạo hoàn hảo. Quyền lực chính trị ở khối Anglo luôn được phân chia. Thay vì tập trung vào một chính quyền lớn, họ giao sự quyết định cho vô số chính quyền địa phương nhỏ. Vì quyền lực không tập trung nên gần như không có nhà độc tài Anglo-Saxon nào thành công cả.

Người dân Mỹ, Úc và Canada yêu tự do từ khi sinh ra. Trong tư duy họ, mỗi cá nhân là một món quà đặc biệt và không thể được xâm phạm. Đó là tại sao 13 thuộc địa lại sinh ra bản Tuyên Ngôn Độc Lập, Anh có thể sinh ra Churchill và Thatcher và phong trào Cánh Hữu (Conservatism) lại phát triển ở Mỹ với Reagan làm biểu tượng.

MERITOCRACY (CHẾ ĐỘ NHÂN TÀI) - Khác với những nơi khác, khối Anglo làm việc theo triết lý Trọng Dụng Nhân Tài hay Meritocracy. Nghĩa là cho dù bạn là ai, ở đâu, nói tiếng gì, cha mẹ bạn đã làm gì hay quá khứ bạn là gì - nếu bạn có tài, bạn sẽ được trọng dụng. Đây là tư duy đột phá của nhân loại. Từ trước tới giờ, gia đình hay mối quan hệ sẽ quyết định kết quả. Nhưng ở khối Anglo, điều duy nhất họ quan tâm là tài năng của bạn.

Có phải ngẫu nhiên Mỹ luôn thu hút nhân tài, Canada và Úc luôn làm điểm đến, Anh luôn đứng đầu ở Châu Âu hay New Zealand tuy nhỏ bé nhưng lại có tiếng nói? Bạn không thể nào xây dựng một quốc gia bằng cách sinh đẻ mà phải chiêu mộ tài năng từ khắp nơi. Chế Độ Nhân Tài đã thúc đẩy khổi Anglo để trở thành những cường quốc. Châu Âu và Á chỉ mới học hỏi theo trong những năm gần đây.

KẾT LUẬN - Hãy nhìn và so sánh, hay học hỏi và áp dụng. Tại sao các nước Anglo lại giàu có và thống trị, tại sao tiếng Anh lại là ngôn ngữ toàn cầu? Tại sao khi quyết định du học, chúng ta là ưu tiên các nước khối Anglo? Bí quyết của khối Anglosphere không nằm ở địa lý mà ở triết lý, không nằm ở quốc gia mà ở tư duy. Đó là tự do, thị trường và nhân tài. Hãy học hỏi nước Anh, Mỹ, Canada, Úc và New Zealand. Đó là bí quyết thành công của khối Anglo-Saxon - Anglosphere.

Ku Búa @ Cafe Ku Búa