Về bốn chữ Thống chế Điều bát của ngài Nguyễn Văn Tồn ở xứ Trà Vinh Mà ngày nay, người người nhà nhà sử học tại Việt Nam đều viết vậy cả. C...
Về bốn chữ Thống chế Điều bát của ngài Nguyễn Văn Tồn ở xứ Trà Vinh
Mà ngày nay, người người nhà nhà sử học tại Việt Nam đều viết vậy cả. Có cả việc có con đường mang tên Thống chế Điều bát ở tỉnh Trà Vinh hay tỉnh Vĩnh Long ngày nay. Nhưng mình chưa thấy có sử gia nào viết tại sao viết "Thống chế điều bát" là đúng cho ngài Nguyễn Văn Tồn cả.
Đây, mời bạn đọc bài phân tích của mình, và nếu được, mời bạn phản luận.
Theo các bài viết trên mạng, ngài Nguyễn Văn Tồn được gọi là Thống chế Điều bát (do vậy mà có con đường mang tên Thống Chế Điều bát hiện nay).
Theo bộ Đại Nam Liệt Truyện, "Năm thứ 9, đổi đồn Xiêm binh làm đồn Uy viễn, cho Tồn làm Thống đồn, trông coi như cũ. Năm thứ 10, lại triệu vào kinh, thăng chức THỐNG CHẾ, vẫn coi đồn Uy viễn ... Minh Mạng năm đầu thì chết ... Năm thứ 8, con là Vy xin truy cấp cho sắc tặng, bèn được truy tặng làm Thống chế.".
Đọc đoạn văn này mà thấy sự dịch tréo cẳng ngỗng. Bởi vì nếu một vị quan đã có hàm Thống Chế khi còn sống, thì hà cớ gì mà khi mất đi rất lâu, lại được triều đình sau này truy hàm y hệt NHƯ XƯA với hàm xưa là Thống chế ? Khi truy hàm, chỉ khi nào vị quan bị lột chức hay hàm thì được truy hàm lại (như trường hợp ngài Nguyễn Tri Phương chẳng hạn), chứ ngoài ra, chẳng thể nào triều đình lại đi truy hàm với nguyên hàm khi xưa lúc vị quan còn sống cả ?
Thế thì làm thế nào mà ngài Nguyễn Văn Tôn này khi sống có hàm Thống Chế, mà lúc mất vẫn chỉ được truy hàm Thống Chế ? Nếu các sử quan Việt Nam viết chữ Hán mà sai như vậy, là có đúng là sự sai vô ý không ? Nếu các dịch giả Việt Nam dịch lộn chữ Thống đồn và Thống chế, ấy có là sự dịch sai có chủ ý không ?
Mà đáng ngờ hơn nữa là theo Đại Nam Thực Lục tập 2 thời Minh Mạng "Thống quản đồn Uy viễn là Nguyễn Văn Tồn chết."
Như vậy làm gì mà có việc ngài Nguyễn Văn Tồn có hàm Thống chế khi còn sống như Đại Nam Liệt Truyện bản chữ Hán chép hay do các dịch giả Việt Nam có thể dịch sai nhỉ ?
Mà đáng ngờ hơn, là nếu dân gian lại lấy cả thụy hàm Thống chê, tức là hàm được tặng cho người đã mất, để mà làm hàm CHÁNH THỨC cho một nhân vật lịch sử, thế thì trong lịch sử nước ta, sẽ có bao nhiêu chức vụ khác mà chúng ta cần chỉnh sửa lại vì hầu như toàn bộ các nhân vật lịch sử đều được thăng hàm khi được ban thụy hàm cả, đúng không bạn ?
Một ví dụ là ngài Nguyễn Cư Trinh, lúc sống chỉ mới có chức Tham mưu, khi mất cả trăm năm sau, thời vua Tự Đức, được ban thụy hiệu là Hiệp biện Đại học sĩ, lãnh Lại Bộ Thượng Thư. Thế ta có cứ bô bô mà gọi là Lễ Hội Lại Bộ Thượng Thư Nguyễn Cư Trinh không ?
****
3. Và từ sử liệu nào mà người ta đã khẳng định là ngài Nguyễn Văn Tồn được ban chức "Điều bát nhung vụ" nhỉ ?
Vì hình như điều bát nhung vụ chưa bao giờ là một chức hay hàm gì cả, mà nó là một câu văn trong ngữ pháp Hán ngữ.
Ví dụ trong Đại Nam Thực Lục tập 1 có ghi là "Nguyễn Văn Trương điều bát thủy binh giã vào lòng giặc ; Lê Văn Duyệt điều bát bộ binh theo đường trung đạo thẳng tiến, xông đánh vào trước mặt giặc".
Về cụm từ "Điều bát Nhung vụ", trong Đại Nam Thực Lục tập 1 bản dịch của thầy Đào Duy Anh có đoạn ghi là "Chưởng dinh Trương Tiến Bửu làm Điều bát nhung vụ". Nhưng than ôi, khi mình đọc lại bản chữ Hán, trong ấy chả có chữ "làm" nào cả, mà chỉ đơn giản là "Chưởng dinh Trương Tấn Bửu điều bát nhung vụ" 掌營張進寶調撥戎務. Việc thầy Đào Duy Anh và viện Sử Học dịch thoát và tai hại ra sao, mình xin không nói thêm. Vậy xin các bạn nào biết chữ Hán cho mình biết, dịch câu tiếng Hán ấy ra thành một chức vụ là "Điều bát Nhung vụ" mà ngày nay người người nhà nhà đều nghĩ là chức vụ có đúng hay là không ? Thế còn các cụm từ "điều bát" khác thì sao ? Ví dụ "điều bát thổ binh chín châu đi tuần dò xét", "Sai Nội tả chưởng dinh Nguyễn Văn Chính (bấy giờ gọi là Quận công) điều bát các dinh thủy bộ", "Vua sai Tống Phước Thiêm điều bát trận thủy binh ở Ngã bảy", v.v ?
****
4. Và cuối cùng, làm thế nào mà ngài Nguyễn Văn Tồn này được người ta cho đeo luôn hàm "Tiền quân Thống chế Điều bát Nguyễn Văn Tôn" như bài viết về Lễ Hội này tại đây ? >> http://www.vtr.org.vn/le-hoi-lang-ong-tien-quan-thong-che-dieu-bat.html
Làm gì mà có hàm nửa nạc nửa mỡ Tiền quân Thống chế Điều bát nhỉ ? Viết như vậy là làm xấu hổ cho cả hai đức ông Lê Văn Duyệt hoặc Nguyễn Huỳnh Đức ở Gia Định ? Ngài Nguyễn Văn Tồn đã bao giờ làm Tiền quân Thống chế gì đâu để mà khoe như vậy nhỉ ?
****
Nếu được xin mời bạn phản luận để mình cùng học hỏi.
Và bạn nếu biết nhà nghiên cứu nào ở Trà Vinh hoặc về ngài Nguyễn Văn Tồn, xin đưa luôn bài này cho họ. Có khi kiến thức dân gian cả trăm năm nay sai chứ không giỡn chơi.
Có khi ta cần dẹp cả các chức hàm nửa nạc nửa mỡ Thống chế Điều bát ấy đi vì tiếng Hán nghe rất kêu, mà tiếng Việt thành ra là chả có ý nghĩa gì cả.
Và như vậy ta lại bớt đi được 1 tiến sĩ Việt Nam trong tương lại không biết chữ Hán mà cố gò thêm 4 chữ Thống chế điều bát vào luận án tiến sĩ.
Và cũng để cho chúng ta bớt hỏi thêm về các vị thầy cô chấm luận án địa danh miền Nam mà có thể nửa chữ Hán bẻ ra cũng không hẳn biết,
Mời bạn
Brian
P.S: Mình đã đọc được về 4 chữ "Thống chế điều bát" này từ bài luận án tiến sĩ của cô Ngô Thị Thanh. Cô cũng khen rất nhiều nhưng không biết cô có biết Thống chế Điều bát là chức vụ gì thời Nguyễn không ?
Không có nhận xét nào