Lại về chữ thầy Mình có hỏi vài hôm trước là nếu trò mà làm sai như các quan ngày nay tham nhũng, thì người ta có đem thầy của các vị đó ra ...
Lại về chữ thầy
Mình có hỏi vài hôm trước là nếu trò mà làm sai như các quan ngày nay tham nhũng, thì người ta có đem thầy của các vị đó ra mà bắt lỗi không. Mình thấy coi bộ người ta hơi im re về câu hỏi này.
Thầy Le Cong Ly có dẫn ra cả câu 教不嚴，師之惰 Giáo bất nghiêm sư chi đọa tức là việc giáo dục mà không nghiêm, ấy là do thầy biếng nhác mà ra. Đây là câu trong sách vỡ lòng Tam Tự Kinh thời xưa cho trẻ nít học đó bạn, chứ không cần tới dạy sinh viên đại học đâu.
Thế mà ngày nay các bạn ai ai cũng tung hô thầy của mình, nhưng khi các bạn hay lẫn thầy của các bạn bị bắt lỗi sai (và những hột sạn từ các điều sai này, có khi sau này ta dùng đắp núi cũng được) thì im lặng cả.
Mà có người giờ lại còn nói "làm người ai mà không sai".
Vâng, làm người ai cũng sai, nhưng sai mà vẫn làm thầy, mà không đem cái sai ấy ra mà khuyên học trò đừng như mình sai, ấy là cái bậy đấy chứ. Học trò không biết thầy sai, thì làm sao học trò biết cái sai của thầy để mà tránh ?
Có phải vì vậy mà ngày nay, ở Việt Nam, người ta sai từ thầy tới học sinh khi ta bàn về kiến thức sử học không ? Có khi thầy sai mà im luôn, nên học trò mới thành ra dốt đấy thôi. Bạn đã nghĩ vậy chưa ?
Và ở Việt Nam, thiếu gì những người làm bậy nhỉ ? Từ tham nhũng cho tới giết người. Thế lỗi này là lỗi ở xã hội hay ở người đã dạy các vị đó không nghiêm ?
Có kẻ nói, làm thầy ngày nay như 1 cái nghề. Vâng, nếu làm thầy mà như 1 cái nghề, sao người ta không đi buôn bán, chơi đĩ chẳng hạn ? Thế giữ chữ thầy để làm gì, và làm chữ thầy ngày càng đáng xấu hổ hơn ?
Cũng có người nói, thầy hết lòng nhưng nếu trò hư đó là trách nhiệm của người học trò đó chứ, thầy không dạy bậy. Thế thì mình xin bạn xem lại, sách Tam Tự Kinh xưa đã dạy, việc dạy dỗ mà không nghiêm, đấy là thầy biếng nhác đấy. Mà nếu thầy mà dạy bậy, thì chắc chúng ta đã đem cám heo mà đổ lên đầu thầy rồi bạn nhỉ ?
Nên ví dụ những vị thầy nào viết cả núi sách, ôm cả trăm huân chương trên mình, ngày nào cũng đi làm đại sứ, đi giảng cho bao nhiêu người khác nghe về mình, về kiến thức của mình, xin xem lại, vì các thầy quên đi cả trách nhiệm trước tiên mà các thầy cần làm, với tư cách là một người thầy, đó là trước tiên, các thầy cần dạy từng học trò của mình LÀM MỘT CON NGƯỜI CÓ ĐẠO ĐỨC và LÀM MỘT CON NGƯỜI CÓ KIẾN THỨC VỮNG VÀNG. Học trò của các thầy mà làm bậy ngoài đời, thì mình vẫn coi đó là lỗi của các thầy vậy. Các thầy phải thấy xấu hổ vì các thầy đã dạy ra làm sao, mà ngày nay các thầy và học trò của các thầy lại viết sách bậy, có hành vi đạo đức bậy, và làm bậy trong xã hội, làm ô uế cả danh tiếng con Rồng cháu Tiên, trong đó có cả Brian nữa đấy.
Một ví dụ là đây, ta có thầy Hoàng Quốc Thái ở tỉnh Quảng Ninh, đem cả việc đàn Xã Tắc của ông cha ra mà ngụy tạo, rồi ta có cả thầy Hoàng Giáp của viện Hán Nôm, dịch thuật ra sao mà tỉnh Quảng Ninh đem ra làm chứng cớ để mà đem tấm bia người Tàu vớ vẩn nào đó mà làm bàn thờ của người Việt, rồi lại hô hào ngôi đền chả ai biết này là cột mốc tâm linh biên giới của người Việt. Không chừng bên Trung Quốc mà họ đưa chuyên gia sang, họ cười hô hố là người Việt lấy ông bà người Tàu bên họ đem ra thờ đấy.
Những người này sai hay không thì mình khỏi bàn ở đây vì hơi rõ rồi. Nhưng mình xin hỏi, thế các thầy của bọn họ có cảm thấy cần phải đặt một cú điện thoại để mà gọi họ về để dạy lại không ? Hay thầy đã về hưu, nên thầy cần dẫn cô đi Singapore chơi và để khi nằm xuống, trò viết cả quyển sách là thầy là một người có đức hạnh tốt như thế nào, và cả thế giới như sụp xuống khi thầy ra đi ?
Hay là chữ thầy của nước ta ngày nay chỉ là giới hạn từ 9 giờ sáng tới 5 giờ chiều, và sau khi thầy về hưu rồi, thầy không còn có trách nhiệm với học trò ? Mà bạn coi, có phải là ở Việt Nam, học trò mà giỏi, thì thầy muốn thiên hạ khen nức nở, còn học trò mà làm bậy, để lại tiếng nhơ nước nhà, thì thầy im lặng như chưa thầy dạy học trò bao giờ, đúng không bạn ?
Các bạn đừng nói mình ngông hay mình lên mặt dạy đời. Không đâu, mình đang đưa ra dần dần những mâu thuẫn từ lời nói đến suy nghĩ của các bạn ngày nay đó. Bạn nghĩ thử xem, Đạo Khổng có dạy con người ta tôn sư trọng đạo bằng cách im lặng khi thầy mình viết sai không ? Chắc là không đâu đúng không ? Đạo Khổng có dạy một người thầy viết bậy, dịch bậy đầu độc kiến thức người Việt mà hàng năm vẫn tươi cười nhận hoa tặng thầy ngày 20/11 không ? Không đâu đúng không vì đó là một người đã đánh mất đi hai chữ liêm sĩ của người thầy rồi mà ?
Ấy thế mà khi mình nên câu hỏi tương tự, có bạn lại nói anh ngông, hoặc giả mình sống với văn hóa Mỹ nên không hiểu văn hóa Việt. Nhưng mình hỏi thật bạn, mình đọc nhiều sách, mình biết chút tiếng Việt, tiếng Anh, thêm chút Hán Nôm, thế theo bạn, bạn có hẳn đã thật hiểu về đạo Khổng và văn hóa Việt Nam hơn mình chưa để mà nêu lên về văn hóa người Việt là gì ?
Có bao giờ bạn nghĩ, bạn sống trong một xã hội giả dối, nên thành ra bạn cũng tin rằng lời nói giả dối của bạn cũng là một sự thật không ?
Đấy, đàn Xã Tắc Móng Cái có đủ cả một xã hội Việt Nam thâu nhỏ trong ấy, người ta tung hô từ các nhà nghiên cứu viện Hán Nôm, đến Trung Tâm Bảo Tồn Di Tích Cố Đô Huế, luôn tới các vị lãnh đạo tỉnh, qua luôn tới các nhà báo từ báo Nhân Dân cho tới báo lá cải, tung hô nào là họ đã góp phần vào việc phục dựng đàn Xã Tắc, mà nay ai cũng muốn phủi tay cả. Thế mình hỏi bạn, nếu đàn Xã Tắc Móng Cái là một sự bậy (và chắc chắn nó là sự bậy), thế các vị thầy đã dạy thầy Hoàng Quốc Thái, thầy Hoàng Giáp đâu nhỉ ? Họ có lên tiếng xin lỗi chúng ta không ? Họ có nói là "Brian Wu, thầy xin lỗi trò là học trò của thầy đã làm Brian mất niềm tin vào sự giáo dục của người thầy . Thầy đã không dạy dỗ học trò của thầy cho đàng hoàng, để mà ngày nay học trò của thầy để lại một vết nhơ xấu hổ ngàn đời trong sử Việt. Brian hãy tha thứ cho thầy và thầy xin ra Văn Miếu mà quỳ và lạy cụ Chu Văn An và khóc hết nước mắt vì học trò mà dối dân lừa thiên hạ, đấy là từ thầy dạy không nghiêm chỉnh mà ra". Đâu có đâu, đúng không bạn ?
Nghe nói thời xưa có vị thầy nào khi học trò của thầy bắt vua Hàm Nghi, thầy đó tự mình chôn sống vì quá xấu hổ cho chữ thầy của mình nữa cơ đấy.
Hay là chúng ta đều nên suy nghĩ lại vì rất có thể chúng ta đã và đang tự lừa dối mình, rằng chúng ta là người Á Đông, theo đạo Khổng, tôn sư trọng đạo, nhưng thật ra chúng ta chả theo đạo gì cả, chúng ta chỉ theo đạo tiền và đạo im thôi bạn ạ. Có khi sự liêm sĩ của chúng ta nó đã đi theo các cụ nào trên trời rồi, và chúng ta chỉ sống bằng sự giả dối và tự lừa nhau mà thôi.
Có khi bạn bỏ mình ra đi vì cho rằng người Việt thì không thể nói ngông đến vậy. Nhưng bạn ạ, thầy mà dạy trò không nên thân, thầy mà không giữ được sự liêm sĩ của mình, thầy mà khi sai không nói để học trò biết mà tránh, đó là hạng thầy mà chữ Nôm viết với bộ Mộc 柴 này. Mà bạn có biết trong chữ Nôm, chữ thầy được viết tới 3 dạng chữ khác nhau không ? Đọc đây cho biết luôn há bạn >> Tiếng nước mình đẹp lắm - Thầy
Trong chữ Hán, thầy được viết và đọc là Sư 師 ví dụ như sư phụ hoặc quân sư.
Còn trong tiếng Việt nước mình, ta dùng chữ Thầy. Theo mình tự học, có 3 chữ Nôm Thầy mà bạn có thể dùng để viết chung cho một chữ Thầy. Đó là 柴 hoặc 𪪀 hoặc 偨.
Nếu bạn hỏi các nhà Nôm học, Kiều học, xyz học gì đó, thì chắc họ sẽ lên tiếng khuyên bạn dùng chữ nào để viết cho Thầy cũng được. Họ đánh đồng chữ Nôm như chữ Quốc Ngữ.
Vậy còn mình sẽ dùng ra sao ? À, ba chữ Nôm Thầy này mà mình dùng, sẽ ở 3 trường hợp khác nhau:
1. Chữ Thầy 柴 này: Chữ 柴 nguyên vốn là chữ Hán, đọc Hán Việt là Sài tức chỉ cho hành động sơ sài, hoặc chỉ cho củi. Chữ Thầy này thuộc hạng bét, viết chữ này coi như là vì mình nhập gia tùy tục, tôn sư trọng đạo theo văn hóa Á Đông mà viết, chứ còn nói về đạo đức lẫn thực lực của người mình viết chữ Thầy 柴 này, thì họ chưa xứng đáng để được gọi là thầy.
2. Chữ Thầy 𪪀 này: Chữ này có chữ Sư 師 bên trái là hạng giữa khi viết chữ Thầy. Đây chính là các vị Thầy như bạn biết, tức là người dạy mình nghề nghiệp, kiến thức lẫn những bạn bè truyền dạy kiến thức cho mình. Ở Việt Nam, có ngày 20 tháng 11 lễ Thầy Cô, tức là chữ Thầy này.
3. Chữ Thầy 偨 này: Chữ này có bộ Nhân 亻(tức người) bên trái. Đây chính là các vị Thầy có thể nói là giới hạn không quá 5 ngón tay. Những vị Thầy này chính là những vị Thầy dạy cho mình hoặc bạn sống nhẹ nhàng trong cuộc đời.
Như vậy, bạn thấy đó, khi bạn viết tiếng Việt bằng Quốc Ngữ, bạn sẽ không bao giờ có thể viết một chữ biểu âm cho tiếng Việt (Thầy) mà có thể gởi các tâm tư khác nhau vào trong cùng 1 chữ (thầy chưa đáng là thầy, thầy như thầy cô, sư phụ, và thầy là người dạy cho mình sống tử tế). Khi viết bằng Quốc Ngữ, bạn chỉ có thể dùng các danh từ khác ví dụ như hắn, thằng, nó, ổng, cha nội, hay gì đó để người đọc hiểu ý của mình. Còn nếu bạn đến với Nôm, người đọc mà thưởng thức Nôm, họ sẽ nhìn mặt chữ mà đoán ý bạn nữa.
Còn với người đọc chữ Nôm, nếu họ không coi trọng việc tượng hình của chữ Nôm ra sao, mà chỉ biết mỗi việc ráng đọc cách phát âm để hiểu (và nghĩ rằng ai cũng viết Nôm theo phương pháp 100% biểu âm), thì theo mình việc này tựa như đàn gảy tai trâu. Bởi vì dụng Nôm mà không chơi chữ, thì đó là sự vẽ rắn thêm chân vì bạn có thể hoàn toàn dùng chữ Quốc Ngữ 100% thay thế cho Nôm vì chữ Quốc Ngữ đơn giản và dễ hơn nhiều.
Riêng với mình, học Nôm qua phương pháp chiết tự nhớ mau hơn là qua phương pháp tra từ điển nhiều lần. Có lẽ do mình sống trong thế giới phần mềm, là thế giới đòi hỏi cao về creativity và imagination, nên mình hợp với cách học Nôm qua lối chiết tự chăng ?
Vậy có bao giờ bạn viết chữ Thầy tiếng Việt mà dùng trong 3 trường hợp khác nhau bao giờ chưa ? Người đọc có hiểu ý bạn viết gì qua chữ Thầy không ?
Ngày nay ở Việt Nam, có còn ai đó thương nhau mà ngày ngày vẫn còn đem chữ Việt ra dạy nhau và giỡn với nhau nữa không hả bạn ?
Mình thương tiếng Việt quá.
Brian
Mình đọc sách thấy có viết, đi học phải hành, phải hiểu. Học mà không hỏi thì học làm gì. Thấy thầy làm bậy viết sai mà im lặng thì có tư cách gì để ngồi mâm trên ? Làm thầy mà dạy bậy thì người ta cần gì phải tôn trọng ? Có khi mình nói bạn đừng cười, chính mình mới là người tôn trọng đạo Khổng và những gì đẹp nhất của đạo Khổng, dù mình ở tận bên Mỹ, chứ không hẳn là ai đó nghĩ rằng họ tôn trọng đạo Khổng chỉ vì họ sinh ra và lớn lên và đang sống ở Việt Nam đâu bạn.
Nên bạn ghét mình, mình chịu. Nhưng ung thư vẫn là ung thư thôi mà đúng không bạn ?
Brian
Không có nhận xét nào