KẾT QUẢ BẦU CỬ ĐÀI LOAN

Kết quả bầu cử Đài loan vừa rồi, đảng Dân tiến (DPP) của bà Tổng thống Thái Anh Văn thua nặng. Báo chí Trung văn, như tờ Hoa Nam nhật báo, c...

Kết quả bầu cử Đài loan vừa rồi, đảng Dân tiến (DPP) của bà Tổng thống Thái Anh Văn thua nặng. Báo chí Trung văn, như tờ Hoa Nam nhật báo, có bài phân tích cho rằng nguyên nhân thất bại của đảng Dân tiến đến từ "nội bộ", như việc ra các bộ luật mới về lao động và hưu trí. Nhưng phía TQ thì cho rằng nguyên nhân thất bại đến từ chủ trương "Đài loan độc lập và thân Mỹ" của bà Thái. 

Ý kiến nào xét ra cũng có lý. Bộ luật lao động bị giới lao động trên đảo quốc phản đối mạnh vì luật này dành nhiều ưu đãi cho giới chủ nhân. Còn luật về hưu trí thì "đụng" đến lợi ích của số đông người về hưu. 

Vụ "trưng cầu dân ý" về việc thay đổi tên đội thể thao "Đài Bắc - Trung Quốc" thành "Đài loan" đã bị bác bỏ. Điều này cho thấy đa số dân đảo quốc muốn giữ "nguyên trạng - statut quo" về chính thể của Đài loan. Họ không (hay chưa) muốn "Đài loan độc lập", ngay chỉ ở cái tên. Nhìn trên tổng thể, phe Quốc dân đảng (chủ trương thống nhứt) vẫn không chiếm đa số áp đảo. 

Về kinh tế, hiện nay Đài loan "lệ thuộc" vào TQ (đến 40%). Hầu hết, nếu không nói là tất cả, những tài phiệt gốc Đài loan đều có đầu tư lớn lao vào lục địa. Điều này cũng tương tự đối với lớp người Hoa "lưu vong" (nhưng luôn nhận là người Đài loan) ở hải ngoại. Tức là, việc lệ thuộc về kinh tế là một yếu tố khiến Đài loan vô phương "độc lập" với lục địa. 

Ý kiến của cá nhân tôi, yếu tố "Trump" có thể đã đóng góp cho sự thất bại của bà Thái. 

Từ 1971, sau khi bị mất ghế đại diện LHQ vào tay Bắc Kinh, các chính phủ ở Đài loan luôn chủ trương "tự lực tự cường" để chống lại "bọn cộng phỉ" ở Bắc Kinh. Nhưng thực tế phải nhìn nhận là Đài loan còn "đứng ngoài" TQ đến nay là nhờ vào việc "dựa vào Mỹ", qua các thỏa thuận "Taiwan Relations Act" ký thời Jimmy Carter năm 1979. 

Sau khi Đài loan được "dân chủ hóa" (đầu thập niên 90 thế kỷ trước), các cuộc bầu cử cho phép ta "đo lường" được ý kiến muốn độc lập (hay muốn thống nhứt với TQ). Ta thấy tỉ số phe "độc lập" ngày càng áp đảo so với phe "thống nhứt". Điều này dễ hiểu vì dân di cư từ lục địa chủ trương "thống nhứt", mà lớp người này ngày càng ít vì chết già, trong khi dân "bản địa", tức sinh ra tại đảo quốc ngày càng đông hơn. Khối dân thì muốn độc lập. Yếu tố dân trí càng cao, đời sống ngày càng thoải mái hơn, cũng khiến dân Đài loan không muốn "đứng chung" với lục địa, một xứ độc tài cộng sản. Người dân Đài loan ra nước ngoài rất sợ bị "đồng hóa" với dân "China". Họ luôn khẳng định "tôi không phải chinese, tôi là dân Đài loan". Nhưng họ cũng ý thức rằng tuyên bố độc lập đồng nghĩa với "tự sát", ngay cả khi đứng chung với Mỹ. 

Bầu cử kỳ này khuynh hướng "độc lập" đi xuống, không phải vì khuynh hướng "thống nhứt" tăng lên. Ý người dân rõ ràng là muốn "hạ hỏa" các chủ trương "khá mạo hiểm" thân Mỹ quá mức của bà Thái. Đài loan tùy thuộc quá nhiều (về kinh tế) vào lục địa để có thể "rức ra" (khỏi lục địa mà không tổn thương). Ngay cả khi việc độc lập diễn ra trong hòa bình. 

Chủ trương (khá lộ liễu) của Trump là dùng Đài loan và Biển Đông như là hai "vũ khí" trợ sức cho cuộc chiến tranh thương mại với TQ. Nhưng thái độ "bất chấp" những tiêu chuẩn về đạo đức, hay đặt lại những cam kết quốc tế về các vấn đề kinh tế, về quan hệ đồng minh, vấn đề Jerusalem, về thời tiết toàn cầu (COP 21)... của Trump khiến tầng lớp "trí thức" của "cả thế giới tự do" bất mãn. Người ta "hoài nghi" về Trump nhiều hơn là "tin tưởng" ông này. 

Ta thấy Phi "đơn phương" hợp tác với TQ trong việc giải quyết tranh chấp bằng phương pháp "khai thác chung". Trong khi Phi có chỗ dựa vững chắc là phán quyết Tòa Trọng tài tháng bẩy năm 2016. Kết quả bầu cử Đài loan cho thấy dân Đài loan không muốn trở thành "vật trao đổi" của Mỹ trong cuộc chiến thương mãi với TQ.  

Rốt cuộc VN đơn độc trước TQ trong vấn đề biển Đông. Biển Đông có thể trở thành "vật trao đổi" của Mỹ đối với TQ. Đổi Biển Đông lấy lợi ích kinh tế, nước Mỹ được "lợi ính kinh tế" mà không mất gì! Nhưng nếu như vậy thì nước Mỹ trở thành "đại cường không đáng tin cậy". 

Nguyên nhân là do chủ trương "trọng kim" của Trump. 

Tiếc thay ý kiến của người dân VN trước những vấn đề trọng đại thì không ai biết hết cả!

Nhân Tuân Trương