NHÀ NƯỚC “VỀ ĐÂU”?

NHÀ NƯỚC “VỀ ĐÂU”? Cách đây vài hôm, tôi có chat với một anh lớn về ông Sáu Khải - cố Thủ tướng Phan Văn Khải - nhà kỹ trị xuất sắc với tư t...

NHÀ NƯỚC “VỀ ĐÂU”?

Cách đây vài hôm, tôi có chat với một anh lớn về ông Sáu Khải - cố Thủ tướng Phan Văn Khải - nhà kỹ trị xuất sắc với tư tưởng "Nhà nước nhỏ, xã hội lớn".

Nhà nước dĩ nhiên nhỏ hơn xã hội. Kể cả là hình thái nhà nước "9 công dân nuôi 1 cán bộ" như Việt Nam. Nhà nước "duy trị sự sống" cơ bản từ thuế, phí của doanh nghiệp, công dân. 

Một trong các cách tạo nguồn thu Nhà nước chính là bán đất. Đất đai do Nhà nước quản lý mà. Nhưng đất đai là tài nguyên có hạn. "Đất bán hết rồi" như nhạc sĩ Lê Minh Sơn viết bài À Í A thì Nhà nước "về đâu"?

Muốn biết về đâu thì nhìn Đà Nẵng. Tốc độ phát triển dữ dội thời ông Bá Thanh giờ đã bộc lộ nhược điểm: Hết quỹ đất đổi hạ tầng. Ngay đến cả một nơi được coi là báu vật như Sơn Trà mà người ta còn muốn "xẻ thịt" làm dự án cơ mà!

Bị Chính phủ tuýt còi, Sơn Trà tạm yên nhưng sóng gió lại nổi lên. Hết đất thì Đà Nẵng thu đất khác! Cụ thể là chính quyền Đà Nẵng vừa áp dụng một tiền lệ nguy hiểm khi thu lại đất của doanh nghiệp đã trả tiền.

Đó là trường hợp của lô đất 1,1ha mà công ty Vipico trúng đấu giá bị Chính quyền ra quyết định thu hồi vì nộp tiền trễ. Quyết định này được đưa ra trong khi chờ Thủ tướng xử lý mà Thủ tướng thì... chưa có quyết định nào. Cái hài hước ở đây là Đà Nẵng đã nhận tiền đủ của doanh nghiệp (có phiếu thu) rồi cho rằng doanh nghiệp tự nộp "theo cam kết". 

Đã "theo cam" kết thì sao còn "trở mặt"?

Vipico kêu cứu Thủ tướng. Mới đây, họ lại kêu cứu tân Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vì những điều "lạ lùng" trong hành xử của chính quyền Đà Nẵng.

(Xem hồ sơ vụ này rất thú vị. Vì ngoài chuyện kêu cứu của một doanh nghiệp thì đó có thể là lời kêu cứu của cả nền kinh tế phụ thuộc vào tư duy bán đất đổi hạ tầng. Chắc chắn sự thu hẹp quỹ đất quốc gia như câch mà Đà Nẵng "hết đất" sẽ lặp lại ở địa phương khác!)

Nhìn từ Nhà nước cấp địa phương ở Đà Nẵng mà thấy lo chuyện "về đâu?" của Nhà nước hiện hữu. Vì với "cách riêng" của Đà Nẵng đang làm sẽ khiến chẳng ai ở Việt Nam dám đưa vốn của mình ra đầu tư cả!

"Chính phủ kiến tạo" hiện nay mà ông Nguyễn Xuân Phúc đưa ra hay mô hình "Nhà nước nhỏ, xã hội lớn" của ông Phan Văn Khải trước đây có lẽ bị phá hoại từ bên trong kiểu như vậy...

Còn ông Nguyễn Phú Trọng thì có lẽ sẽ nhiều việc trong cải cách tư pháp để Nhà nước không "chơi kiểu Đà Nẵng" mà mất thể diện với doanh nghiệp nước ngoài.

P/s: Tôi biết Đà Nẵng chưa phải là trường hợp "trở mặt" đầu tiên và chí ít, họ mới "trở mặt" với doanh nghiệp trong nước. Ở Phú Yên, doanh nghiệp vốn nước ngoài không được giao đất dù họ nộp tiền 100% trong 1 lần. Nếu bị kiện tòa quốc tế thì chưa biết thể diện quốc gia sẽ về đâu...

Chú thích: Ảnh chụp từ VNN. Bài trong comment.

Quốc Ấn Mai