Về con rận rồng

Về con rận rồng Nhơn tháng 11 trời California đã trở lạnh - lại nhớ hột vịt lộn và lại muốn viết gì đó cho cô Hán Nôm Bắc Kỳ Con rận rồng là...

Về con rận rồng

Nhơn tháng 11 trời California đã trở lạnh - lại nhớ hột vịt lộn và lại muốn viết gì đó cho cô Hán Nôm Bắc Kỳ

Con rận rồng là con gì ? Thì xin thưa với bậu, nó là con cà cuống.  Mà bậu ngày nay là gái thị thành, bậu có biết con cà cuống không ? 

Đây, trong quyển Thương Nhớ Mười Hai của nhà văn Vũ Bằng, chương về món ngon tháng 11 ở ngoài Bắc, ông có viết như vậy về con rận rồng như thế này

****

Tục truyền rằng Triệu Đà là người đầu tiên ở nước ta ăn cơm với con cà cuống. Thấy thơm một cách lạ lùng, ông ta gửi dâng vua Hán một mớ và gọi là quế đố nghĩa là con sâu cây quế. Vua Hán nếm thử thì nhận rằng nó giống mùi quế thực, khen ngon và phân phát cho quần thần mỗi người một con. Bất ngờ, trong đám có một ông lắm chuyện lại tâu rằng: "Đó không phải là con sâu sống trong cây quế (quế đố), mà chỉ là một con sâu sống dưới nước" (thủy đố). Vua mới phán rằng: "Thử nãi Đà chi cuống dã" (此乃佗之誑也 - Đó là lời nói láo của Đà). Dần dần chữ Đà Cuống đọc chệch ra thành Cà Cuống. Nó còn có một tên nữa là long sắt nghĩa là "rận rồng".

Con rận rồng! Nghe tên có quý không? Ta có tám món ăn quý nhất gọi là bát trân : nem công là một, chả phượng là hai, da tây ngu là ba, bàn tay gấu là bốn, gân nai là năm, môi đười ươi là sáu, thịt chân voi là bảy, yến sào là tám. Con rận rồng không phải là một thứ trân, mà chỉ nên coi là gia vị, nhưng nghe tên thì quý có phần hơn cả bát trân là khác. 

Là vì con cà cuống quý không phải vì thịt nhưng vì cái dầu của nó. Cứ vào cữ tháng mười một ở Bắc Việt cà cuống trứng, cà cuống cay “dội” lên ở khắp nơi. Trên các đường phố Hà Nội thương thương, có những người đàn bà đội thúng ở trên đầu, tay đu đưa đi trong im lặng không rao một tiếng mà tài thế, nhà nào cũng biết để mà gọi vào mua. 

****

Mà bậu đọc bài tháng 11 của nhà văn Vũ Bằng về con cà cuống, bậu mê luôn con cà cuống đấy bậu ạ.

Và bậu có biết, ngày nay vẫn có người ở chốn phồn hoa bên Mỹ mà còn nhớ con cà cuống không ? Mà lại là một anh Nam Kỳ nữa bậu ạ.

Nên khi bậu qua Mỹ rồi, chúng ta sẽ cùng đi mua dầu cà cuống nhé bậu.  

Mà mình thưởng thức dầu cà cuống, không chỉ vì vị thơm hay vì người ta tả nó ngọt thơm ra sao, mà còn là cùng nhau nuốt nhè nhẹ cả vị ngọt của câu ca dao "Đồn rằng cà cuống thơm cay, Ăn cơm bát sứ, rửa tay chậu đồng" bậu há.

Vì hai người mà có tâm hồn mê ăn, thương tiếng Việt, giữ Hán Nôm, thì thế giới đẹp lắm đúng không bậu ?

Mà bậu có hứa là qua Mỹ bậu sẽ ráng mà nấu món kẹo mạch nha ngậm sỏi để cùng thưởng thức với qua, mà xem ra người đời nay mà có thưởng thức món này, chắc chỉ đếm trên đầu ngón tay thôi đúng không bậu ? 

Qua được bậu rồi, qua như có bốn núi vàng.  Còn sau này bậu có bỏ qua hay không, thì qua lỡ yêu bậu rồi, nên chưa bao giờ cần nghĩ về điều ấy.

Mà bậu lỡ thương anh Nam Kỳ rồi, bậu cũng chuẩn bị sẵn tinh thần mà ăn con đuông luôn nha.

Hò ới ơi ... Nồi đồng thì úp vung đồng, Con gái Xứ Bắc lấy chồng Đồng Nai ....

Đêm tháng 11 năm 2018 @ California

Brian