PHẨM CHẤT CỦA MỘT DÂN TỘC

PHẨM CHẤT CỦA MỘT DÂN TỘC Năng lực trí tuệ của một dân tộc thể hiện ở khả năng tự nhận thức và xác quyết vấn đề của chính mình, và quyền tự ...

PHẨM CHẤT CỦA MỘT DÂN TỘC

Năng lực trí tuệ của một dân tộc thể hiện ở khả năng tự nhận thức và xác quyết vấn đề của chính mình, và quyền tự quyết định cao nhất thể hiện tầm thức trí tuệ của dân tộc đó được nhận diện qua việc họ có khả năng tự thiết lập nên một chính quyền (chính thể) đảm bảo sự đại diện tốt nhất (tối ưu) cho vị thế (bao gồm các quyền và tính tối cao trong các phương cách định đoạt quyền lực) của mình hay không.

Nhiều đám người trong xã hội này thường tự huyễn hoặc rằng, dân tộc ta như là dân Do Thái của châu Á và có phẩm chất tốt nhất như người Nhật vậy. Nhưng đó là một sự huyễn hoặc ngông cuồng và ngược ngạo để che lấp cái sự dốt nát và yếu kém của mình. Dân tộc Nhật đã có thể tự xác quyết đến vận mệnh của chính mình và thay đổi đất nước từ thế kỷ 19 (bứt thoát ra khỏi sự ảnh hưởng từ văn hoá tới chính trị, giáo dục khỏi Trung Quốc và học hỏi các giá trị văn minh của Tây phương một cách thực chất). Dân tộc Nhật đã tự thiết lập một quốc gia với nền tảng dân chủ, tự do, với các giá trị về dân quyền và nhân quyền được đảm bảo cao nhất thông qua chính thể khoa học và nhân dân làm chủ thực sự của chính quyền: quyền thiết lập đảng phái chính trị, quyền bầu cử, quyền ngôn luận và báo chí tự do, và quyền phế truất chính quyền khi nó không trung thành hoặc không làm tốt trách nhiệm đại diện cho nhân dân.

Dân tộc Nhật đã có thể tự xây dựng nền tảng một quốc gia tự cường, thịnh vượng và vững mạnh, phát triển vượt bậc về mọi mặt. Dân tộc Việt, với những người dân tự ti và rời rạc, thì đến nay còn chưa nhận ra các giá trị quý báu và thiêng liêng của dân quyền, nhân quyền và chưa có đủ khả năng để tự xác quyết các vấn đề chính trị của đất nước mình. Mà lại là ở thời điểm cách sự thay đổi của Nhật cách đây hơn một thế kỷ rưỡi. Dân tộc ta còn chưa thể thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu và suy thoái. Chưa thể đứng vững được trước các tranh chấp hoặc sự bành trướng của đất nước bá quyền hung tợn khác thường trực đe doạ và lấn tới.

Dân tộc ta không thể so sánh được với dân tộc Nhật, vì phẩm chất vĩ đại của người Nhật đã được thể hiện rất rõ trong các cuộc chính biến trong lịch sử. Họ đã thay đổi bằng cách tự mình xác quyết và gây dựng nên tất cả các giá trị của dân tộc mình. Còn chúng ta loay hoay mãi trong nghèo đói, tụt hậu và tha hoá, sự lũng đoạt quyền lực, sự cạn kiệt tài nguyên và sự suy cấp của môi trường lẫn đạo đức con người. Vậy lấy gì để so sánh với phẩm chất tinh hoa và vượt trội của dân tộc Nhật mà thế giới phải ngưỡng mộ?

Dù đổ lỗi cho hoàn cảnh lịch sử như chiến tranh hay do sự o bế của chính quyền trong việc cai trị, nhưng năng lực của một dân tộc là phải đủ trí tuệ và phẩm chất để vượt qua được những nghịch cảnh đó để xây dựng những điều tốt đẹp hơn cho dân tộc mình. Nhưng chúng ta đã có thể thực hiện được điều cốt yếu có tính quyết định này chưa: năng lực tự quyết về mô hình chính thể và tự quyết về các quyền chính trị (dân quyền và nhân quyền) để có một chính thể đa nguyên vận hành một cách văn minh và khoa học để đảm bảo tốt nhất cho các giá trị cao nhất của con người?

Không thể so sánh và tự huyễn hoặc mình với những thứ mà mình không có hoặc không đủ phẩm chất để đạt được. Dân tộc Nhật trở nên vĩ đại vì họ đã tự xác quyết được các quyền chính trị cao nhất của chính mình, trong đó có việc thiết lập chính quyền theo mong muốn và khả năng của mình - năng lực tự thoát khỏi sự độc tài và chuyên chế. Đó là năng lực không thể tự huyễn hoặc rằng mình là tinh hoa thì sẽ nghiễm nhiên có được và đứng ngang hàng với họ về phẩm cách quốc gia và phẩm chất của dân tộc (dân tộc tính).

Trước hết, muốn có thể ví mình hoặc để được nhận diện là một điều gì đó đúng như nó phải là, tự chúng ta phải có năng lực thoát bỏ ra được khỏi tư tưởng và quyền lực độc tài và chuyên chế mà chúng được xác quyết bằng các phẩm chất chính trị tự chủ của những người dân trong xã hội đó vào cùng một khung cảnh thời đại đang có mặt và có sự kế thừa vào một thế hệ ngay tiếp sau.

Không biết sự ngu muội của chính mình là ngu muội lớn nhất khiến cho chính ta bị nô dịch mà vẫn tưởng mình là những kẻ thông thái và tự do.

Lê Luân