CREATOR AND FREEDOM - TẠO HOÁ VÀ TỰ DO: QUYỀN TỰ NHIÊN

[CREATOR AND FREEDOM - TẠO HOÁ VÀ TỰ DO: QUYỀN TỰ NHIÊN] Khi bàn luận về những khái niệm về tự do, không có thuật ngữ nào gây nhiều tranh cã...

[CREATOR AND FREEDOM - TẠO HOÁ VÀ TỰ DO: QUYỀN TỰ NHIÊN] Khi bàn luận về những khái niệm về tự do, không có thuật ngữ nào gây nhiều tranh cãi và kích động cảm xúc bằng từ ‘Chúa’ hoặc ‘Tạo Hoá.’ 

Trong giới học thuật của trường phái Tự Do Cổ Điển (Classical Liberalism) thì các tác giả chủ yếu dùng ‘Creator’ (Tạo Hoá hoặc Thượng Đế) để miêu tả một đấng tối cao hơn con người và người cai trị. Cho dù bạn là một người hữu thần, vô thần, đa thần hay tin vào bất cứ tín ngưỡng gì thì vẫn đều thống nhất và đồng ý rằng khái niệm Tạo Hoá là tất yếu để xây dựng nền tảng tự do.

Nhưng khi dịch sang tiếng Việt thì nó lại trở thành đề tài gây tranh cãi, không phải vì khái niệm mà là thuật ngữ được chọn. Vì chủ nghĩa tự do và quyền tự nhiên là những điều xa lạ đối với đa số người Việt, cho nên họ chủ yếu tiếp cận thông qua những bài dịch. Các tác giả thì ban đầu được giáo dục bởi Pháp, một số người theo đạo cho nên nó đã ít nhiều ảnh hưởng đến cách dùng từ ngữ của họ.

Hiện tại thì từ Creator được dịch thành ‘Chúa’, ‘Tạo Hoá’ và ‘Thượng Đế.’ Cả ba đều đúng tuỳ theo cách sử dụng của bạn. Nhưng từ Chúa gây tranh cãi nhiều nhất vì nó được dùng phổ biến với Thiên Chúa Giáo. Điều này khiến nhiều người hiểu sai rằng tự do phải đến từ một vị Chúa nhất định và duy nhất nào đó thay vì từ Tạo Hoá, vốn chỉ là một khái niệm để giải thích cho sự tồn tại của quyền tự nhiên.

Vậy Tạo Hoá và Tự Do liên quan gì đến nhau. Khái niệm ‘Quyền Tự Nhiên’ hay ‘Quyền Từ Tạo Hoa’ (Natural Rights) bắt đầu với John Locke. Đúng là có nhiều tác giả trước đó đã đề cập đến điều này, nhưng John Locke là người được nhắc đến nhiều nhất. 

Ông ta cho rằng con người không thể hoặc không chỉ xuất hiện từ hư không mà phải là một sản phẩm của ai đó hay cái gì đó và người đó chính là Tạo Hoá. Con người khi sinh ra đã có sẵn những quyền lợi cơ bản bất khả xâm phạm thuộc về họ mà không một ai có thể lấy nó đi. Bất cứ cá nhân hay tổ chức nào muốn giới hạn những Quyền Tự Nhiên đó đều phải được cho phép bởi con người, nếu không thì đó là xự xâm phạm của tự do và họ là một chính quyền bất chính.

Chính vì điều đó cho nên Vua Chúa chẳng khác nào một kẻ độc tài, vì ông ta nắm quyền theo luật thừa kế. Ông ta tự cho mình cái quyền để cai trị người dân mà không xin phép hay để bảo vệ họ. Ông ta đã lấy đi tự do và quyền lợi bất khả xâm phạm của họ bằng những sắc lệnh, bản án và bạo lực. Ông ta từ chối lắng nghe ý kiến của những người đáng lẽ ra phải phục vụ. Ông ta thâu tóm quyền lực và của cải về riêng mình. Ông ta thi hành kiểm soát ngôn luận và tiêu diệt những ai chống đối. Vì thế, Nhà Vua là một kẻ cai trị bất hợp pháp và cần được thay thế.

Đó cũng chính là những khái niệm các Nhà Lập Quốc Mỹ đã dùng để tuyên bố với Vua George Đệ Tam rằng: “Chúng tôi khẳng định một chân lý hiển nhiên rằng mọi người sinh ra đều bình đẳng, rằng Tạo Hóa đã ban cho họ những quyền tất yếu và bất khả xâm phạm, trong đó có quyền được sống, quyền được tự do và mưu cầu hạnh phúc.” [Trích, bản dịch của Tuyên Ngôn Độc Lập Mỹ].

Thomas Jefferson, tác giả chính của bài văn lịch sử đó, đã thay mặt người dân của 13 thuộc địa Mỹ và cả thế giới đang sống trong nộ lệ và nói rằng vì Nhà Vua không tôn trọng người dân, không cho họ tự do và lấy đi những gì Tạo Hoá đã ban cho họ, cho nên đã đến lúc để lật đổ chính quyền bất công đó và thành lập một cơ chế hành chính cho dân và vì dân.

Dù sinh ra trước 1776 gần một thế kỷ nhưng những khái niệm của John Locke đã được sống mãi thông qua bản Tuyên Ngộc Độc Lập và phát triển của nước Mỹ. Một đất nước không phân biệt màu da, tôn giáo, chủng tộc, địa vị hay ngôn ngữ mà bảo vệ tất cả. Bởi vì tự do không đến từ Nhà Vua hay chính phủ, mà từ Tạo Hoá. Con người chỉ đơn thuần thực hiện nhiệm vụ tự nhiên của mình.

Nếu không có khái niệm Tạo Hoá, thì chúng ta sẽ lý luận về quyền lợi tự nhiên thế nào? Nếu không có một ai đó cao hơn nhân loại, chúng ta sẽ biện hộ thế nào cho việc thay thế một chính quyền bất công? Và nếu không có khái niệm Quyền Tự Nhiên thì lấy gì để nói rằng kẻ cai trị kia đang xâm và lấy đi những gì đáng lẽ ra đã thuộc về con người khi chào đời.

Khái niệm Tạo Hoá giúp giải thích những vấn đề trên và cho con người lý do để nổi dậy, thay thế kẻ cai trị, thành lập một quốc gia với một chính quyền có nhiệm vụ duy nhất là bảo vệ những quyền tự nhiên của người dân. Lý tưởng này không thuộc riêng về bất cứ một tôn giáo nào mà cho cả nhân loại. Đó là Tạo Hoá và Tự Do.

Ku Búa @ Cafe Ku Búa