Lại về niên đại bộ Gia Định Thành Thông Chí

Lại về niên đại bộ Gia Định Thành Thông Chí Theo ý kiến nhà sử học Trung Hoa Dương Bảo Vân (Yang Baoyun), thì khả năng biên soạn của bộ sách...

Lại về niên đại bộ Gia Định Thành Thông Chí

Theo ý kiến nhà sử học Trung Hoa Dương Bảo Vân (Yang Baoyun), thì khả năng biên soạn của bộ sách này không quá năm Minh Mạng thứ 3 (1822) do trong quyển 1 Tinh Dã Chí có câu "An Quảng sản xuất ngọc trai", mà theo nhà sử học họ Dương, thì theo Đại Nam quốc cương giới hội biên, tỉnh này có tên là An Quảng Trấn năm 1802 và tên này đổi thành Quảng An Trấn năm 1822.

Và những năm trước, mình nhớ mình có viết bài phản biện luôn ý kiến khoa học này của nhà sử học trên, bởi vì mình tìm ra là ngay trong quyển 1 Tinh Dã Chí, có câu "Kỳ nam sinh ở Khánh Hòa".  Va địa danh Khánh Hòa 慶和 chỉ có từ năm Minh Mạng 13 (1832).  Nếu ngài Trịnh Hoài Đức mất năm 1825, mà một địa danh chỉ có từ năm 1832 có mặt trong bộ sách của ông, thì chỉ có nghĩa là người ta đã viết thêm vào đó.  Cho đến nay, hình như chưa có sử gia nào phản biện ý kiến trên của mình cả.

Và tối nay, đọc ở quyển 6 Thành Trì Chí phần trấn Biên Hòa, mình thấy trong phần Lũy Sông Ký có đoạn "Cách trấn về phía đông 90 dặm rưỡi. Tháng giêng mùa xuân năm Đinh Dậu (1777) đời Duệ Tông( Định vương Nguyễn Phúc Thuần) thứ 13, quân trinh thám báo tin quân Tây Sơn sắp kéo vào.  Khi ấy Quận công TÔN THẤT XUÂN tới đóng đồn ở Mô Xoài ...".

Mà chúng ta biết là họ Tôn Thất này, chỉ có bắt đầu từ năm Minh Mạng 5 (năm 1824), khi vua Minh Mạng sắp xếp lại cách xưng hô và tên lót cho dòng tộc hoàng gia Nguyễn Phước.

Như thế, chúng ta không biết là năm 1822 ngài Trịnh Hoài Đức có dâng bộ Gia Định lên vua không, nhưng chúng ta biết rõ là chắc chắn có sự cập nhật sớm nhất vào năm 1824 với hai chữ Tôn Thất, và có sự viết thêm sớm nhất là vào năm 1832 với địa danh Khánh Hòa.

Vậy, những phiên bản Hán ngữ của bộ Gia Định Thành Thông Chí mà chúng ta có hiện nay, với địa danh Khánh Hòa và tên họ Tôn Thất kia, chúng chắc KHÔNG THỂ NÀO là bộ sách gốc mà ngài Trịnh Hoài Đức viết gì cả.  Và do chưa ai đó đã bao giờ làm công việc "văn bản học" cho bộ sách địa chí Gia Định này, nên những gì viết trong này, chúng chưa bao giờ nên được coi là những dữ liệu vào năm 1822 hay trước đó cả.

Và chính vì vậy, nếu ai đó viết về bộ Gia Định Thành Thông Chí này, cũng nên xem lại việc họ viết khen tung lên bộ Gia Định này là một bộ sách quốc bảo của người miền Nam.  Vì cũng như bộ Ô Châu Cận Lục ngoài Trung, 2 bộ sách này đã bị người đời sau chép bậy vào đó, nên trừ khi chúng được các nhà nghiên cứu thực hiện việc "văn bản học", xin các bạn đừng gọi chúng là những bộ sách quốc bảo của nước Việt và của người Việt nhé.

Thanks

Brian