"BẢO THỦ" (CONSERVATIVE) MANG Ý NGHĨA RẤT HAY

"BẢO THỦ" (CONSERVATIVE) MANG Ý NGHĨA RẤT HAY Cặp bài trùng TT Mỹ Donald Trump, Thủ tướng Anh Boris Johnson thường được gọi là ...

"BẢO THỦ" (CONSERVATIVE) MANG Ý NGHĨA RẤT HAY

Cặp bài trùng TT Mỹ Donald Trump, Thủ tướng Anh Boris Johnson thường được gọi là "conservative", đang phối hợp trong chiến lược sắp tới bảo vệ Hương Cảng. Rồi, đảng phái lớn ở Anh cũng được đặt tên "Conservative Party", đảng Bảo thủ.

Trong lối hiểu thông dụng của nhiều người VN hiện nay, "bảo thủ" thường được hiểu là cố chấp, không chịu thay đổi, mang màu tiêu cực negative lắm đa. Vậy, quí bạn thử đặt câu hỏi: nếu "bảo thủ" mang nghĩa tiêu cực, tại sao một đảng phái chánh trị lớn của Anh lại lấy tên "Bảo thủ" làm tên gọi, không sợ rước vô mình những ấn tượng bất lợi hay sao?

Kỳ thực, tại bây giờ chữ nghĩa ở VN bị... hiểu sai nhiều quá. "Bảo thủ" (là âm Việt khi đọc hai chữ: 保 守), trong nghĩa gốc, là bảo vệ, giữ gìn; cũng giống như "conservative" trong tiếng Anh còn đồng nghĩa với "truyền thống" (traditional), "chính thống" (orthodox), "trung đạo" (middle-of-the-road)... mang ý nghĩa rất tích cực, đáng trân trọng.

Nhiều người VN mình bị nhầm lẫn "bảo thủ" với "thủ cựu" (守舊). "Thủ cựu" mới là khăng khăng giữ cái cũ (cựu), không chịu thay đổi. Còn "bảo thủ", như nói trên, thì khác!

Nếu nói "conservative" giữa người Anh, Mỹ với nhau, họ còn hiểu theo chiều hướng tích cực. Nhưng, ngặt cái là với người VN, do bây giờ không còn hiểu đúng chữ "bảo thủ", nên cái tiềm thức mặc định gắn với chữ này sẽ là không hay ho gì lắm. Nó đã in vô đầu nhiều người rồi.

Thành thử khi gặp những bài viết về phái theo đường lối "conservatitve", tôi ưng dịch thành đường lối "truyền thống", "chính thống"... cũng đúng về nghĩa, chớ không dịch là "bảo thủ" - vì tôi hiểu cái tiềm thức mặc định nơi người đọc sẽ dấy lên cảm xúc không chính xác gì ráo quanh chữ "bảo thủ".

Nguyễn Chương MT