NỀN TẢNG ĐÀO TẠO TRIẾT HỌC

NỀN TẢNG ĐÀO TẠO TRIẾT HỌC Cách đây khá lâu, tôi nghe bài giảng của Micheal  Sandel (tác giả cuốn Phải trái đúng sai) về triết học đạo đức (...

NỀN TẢNG ĐÀO TẠO TRIẾT HỌC

Cách đây khá lâu, tôi nghe bài giảng của Micheal  Sandel (tác giả cuốn Phải trái đúng sai) về triết học đạo đức (Kant, Mill...) và triết học vị lợi (Bentham) tại trường Đại học Harvard, các ví dụ khá sinh động và sâu sắc, các sinh viên tự tin - họ được tự do về các ăn mặc, xưng hô và bày tỏ quan điểm.

Những điều này hoàn toàn khác hẳn các ngôi trường ở Việt Nam, các sinh viên thụ động và hoàn toàn lệ thuộc vào các lời giảng của giảng viên, thêm nữa là các giảng viên thì lại lười đầu tư nghiên cứu, tri tức nên bài giảng và việc giảng bài rất hời hợt.

Trong các trường đại học ở Việt Nam, cái thiếu nhất chính là các môn học triết học - chỉ thuần tuý học triết học Marx Lenin - thứ chủ nghĩa cách mạng và của người cộng sản, nó không bàn gì tới đạo đức hoặc các trường phái triết học khác để những người học hiểu được thực sự nó là như thế nào (nhân sinh quan về con người và tự nhiên).

Các sinh viên hoàn toàn chủ động và có thể nói nhà triết học này hoặc nhà tư tưởng khác đã sai, không ai là chân lý đúng và quyền phủ nhận hoàn toàn thuộc về người hiểu nó. Chân lý đúng vì tự thân nó chứ không phải thuộc về một người nào, đặc biệt là không ai được coi là tuyệt đối để không bị bác bỏ ngay lập tức.

Với những câu hỏi cuối mỗi bài giảng được đặt ra đại loại như: “có những điều hiển nhiên đúng cơ bản nào?” hay “có một thủ tục nào biện minh cho mọi kết quả?...hoặc “công việc đạo đức được tán thành là gì (không rõ là dịch đã xác đáng hay chưa, vì câu (3) là một câu khó)?

Những điều này thì ở Việt Nam không bao giờ được học và cũng thực không may mắn là nó không được coi là thiết yếu nhất cho con người chung sống một cách hoà bình và tốt lành với nhau. Những thứ triết học này hoàn toàn vắng bóng trong hệ thống giáo dục con người ở xã hội ta.

Lê Luân