THÍCH QUẢNG ĐỘ VÀ GIÁO HỘI PG VN THỐNG NHẤT

THÍCH QUẢNG ĐỘ VÀ GIÁO HỘI PG VN THỐNG NHẤT Cụ Thích Quảng Độ thuộc dạng PĐ đời đầu, kể từ khi nước VN thống nhất. Nên anh em PĐ mầm c...

THÍCH QUẢNG ĐỘ VÀ GIÁO HỘI PG VN THỐNG NHẤT

Cụ Thích Quảng Độ thuộc dạng PĐ đời đầu, kể từ khi nước VN thống nhất. Nên anh em PĐ mầm chồi bây giờ có thể không rõ về cụ. Giáo hội PG VN TN cũng ít người biết, do hiện nay nó là bất hợp pháp.

Mình biết đến 2 cái tên này từ hồi bé bé, còn nghe đài địch (chưa có internet). Hồi đó, 199x, còn có chuyện Phật giáo ở Huế biểu tình to lắm, đốt cả ô tô của CA. Những chuyện kiểu này sử sách không có chép lại, nên anh em PĐ bây giờ ít biết.

GH PG VN TN thành lập từ năm 1964, sau biến cố Phật giáo khiến đệ nhất VNCH sụp đổ. Giáo hội này thống nhất các tổ chức PG miền Nam lại, chủ yếu là thống nhất 2 nhánh PG Bắc Tông (du nhập từ miền Bắc, từ TQ sang) và Nam Tông (PG nguyên thủy, từ Ấn Độ sang). 

Nhưng sau khi thống nhất thì GH này vẫn chia 2 phe. 1 là khối Ấn Quang do Thích Trí Quang (ông này vừa rồi cũng lên sóng nhiều, do mới chết và bị coi là lãnh trách nhiệm khiến đệ nhất CH sụp đổ) và Thích Nhất Hạnh lãnh đạo. Thầy Thích Nhất Hạnh cũng nổi tiếng không hề kém. Sau 75, thầy ra nước ngoài thành lập hệ phái Làng Mai.

Khối thứ 2 là nhánh Việt Nam quốc tự do Thích Tâm Châu lãnh đạo. Khối này được chính quyền VNCH ưu ái hơn do khối Ấn Quang ủng hộ MTDTGPMN.

Cả 2 khối đều thiên tả, nhưng khối Ấn Quang tả hơn nhiều, đại khái cũng bị coi là PĐ thời đó! 

Sau 75, dù khối Ấn Quang có thân cộng, thì cũng chả được chính quyền mới ưu ái gì, vẫn coi là Phật giáo "Ngụy" mà thôi, nên vẫn bị đàn áp! Số phận của họ không khác gì với các anh em thuộc thành phần thứ 3 hồi trước 75, dù có thân cộng nhưng không phải là CS thì vẫn là PĐ tuốt, nên anh em sau này người thì vượt biên, người thì tự diễn biến quay lại làm PĐ tiếp kiểu như Lê Hiếu Đằng.

Dĩ nhiên chính quyền mới sẽ không cho phép GH PG VN TN ở miền Nam được tự do như thời "Ngụy", Viện đại học Vạn Hạnh cùng các trường học, bệnh viện... của Phật giáo cũng bị sung công. Giáo hội phản đối thì chính quyền hốt luôn 3 vị chức sắc, trong đó có thầy Thích Quảng Độ. Hòa thượng Thích Đôn Hậu phản đối đàn áp bằng cách rút khỏi MTTQ và đại biểu QH.

Năm 1981, 1 nhóm chức sắc của GH PG VN TN (các thầy Thích Đôn Hậu, Thích Trí Thủ, Thích Trí Tịnh) quyết định thống nhất giáo hội PG cả nước dưới sự lãnh đạo của 1 pháp chủ miền Bắc, gọi là GH PG VN (chính là giáo hội hiện nay). Nhưng 1 nhóm chức sắc khác không đồng ý, trong đó có thầy Thích Quảng Độ, Thích Huyền Quang. 2 thầy bị chính quyền trục xuất về nguyên quán để giam lỏng, 2 thầy chính thức biến thành PĐ.

 GH PG VN TN bị giải tán rồi tự tái lập vào năm 1991. Các thầy Thích Đôn Hậu, rồi Thích Huyền Quang nối tiếp lãnh đạo. Chùa Ấn Quang, trụ sở của GH bị chiếm và đốt sạch tư liệu.

Sau khi thầy Thích Quảng Độ nắm chức Tăng thống (lãnh đạo GH) thì GH PG VN TN bị phân hóa mạnh trong nội độ do bất đồng quan điểm, giữa trong nước và nhánh hải ngoại, một số chức sắc trong nước cũng ly khai. Kể từ năm 2014 thì GH này không có hoạt động gì đáng kể. Sự kiện 1 ngôi chùa của GH PG VN TN bị đập bỏ để GP mặt bằng bên Q2 mới rộ lên tên tuổi của GH vào mấy năm trước.

Thầy Thích Quảng Độ cho rằng: "Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất là Giáo hội có tiếng nói đối lập duy nhất tại Việt Nam để đòi hỏi nhân quyền, tự do dân chủ cho 90 triệu người dân Việt Nam và chúng tôi sẽ tranh đấu đến cùng dù phải trả với bất cứ giá nào. Lập trường của Giáo hội, là không chấp nhận chế độ độc tài toàn trị của Cộng sản."

Trưởng lão Hòa thượng Thích Quảng Độ, vị giáo phẩm tác giả của nhiều công trình biên dịch Phật học, đã viên tịch vào lúc 21 giờ 30 phút ngày 22-2-2020 (nhằm ngày 29 tháng Giêng năm Canh Tý), tại chùa Từ Hiếu, Q.8, TP.HCM, trụ thế 93 năm. Theo báo Giác Ngộ. Tin từ báo Tuổi Trẻ bị lỗi 404.

Dương Quốc Chính