SỰ MINH BẠCH KHI LÀM TỪ THIỆN

SỰ MINH BẠCH KHI LÀM TỪ THIỆN Hôm qua, cô Tiên đã có stt giải trình thu chi cho thời gian làm từ thiện vừa qua. Lẽ ra mình chẳng viết thêm s...

SỰ MINH BẠCH KHI LÀM TỪ THIỆN

Hôm qua, cô Tiên đã có stt giải trình thu chi cho thời gian làm từ thiện vừa qua. Lẽ ra mình chẳng viết thêm stt này làm gì, 1 stt trước là đủ, nhưng lại thấy nhiều người, rồi cả báo chí CM tung hô cô Tiên kinh quá, xúc động nghẹn ngào, nên mình thấy cần viết nốt.

Đọc stt giải trình của Tiên, gồm 1 trang A4 viết tay các phép cộng trừ như trẻ con làm toán, với các bản xác nhận của chính quyền địa phương và bản sao kê số tiền rút ra từ VCB, mình thấy nghề kế toán sao mà nhàn hạ quá. Giải trình 178 tỷ quá là đơn giản. Mình đặt câu hỏi đầu tiên vào các bản xác nhận của chính quyền và đại diện địa phương nơi nhận quà. 1 số nơi còn ghi là KHOẢNG XXX HỘ DÂN, KHOẢNG YYY TIỀN...Rất buồn cười, giải trình chi phí lại còn có khoảng! Hơn nữa, chẳng có gì chắc chắn là mấy ông địa phương đấy không nhắm mắt xác nhận bừa theo ý của cô Tiên. Bởi vì họ có mất gì đâu, có sợ sai luật gì đâu mà xoắn (công chức sợ nhất là sai luật thôi). Mình biết có 1 nhóm anti fan đang bóc phốt cụ thể các con số hộ dân, số tiền không khớp nhau từ các văn bản khác nhau về cùng 1 đợt trao quà. Vì thế mình không tìm hiểu cụ thể chuyện này, nhưng đang thấy linh cảm của mình có lẽ không sai.

Về tài khoản nhận từ thiện, cô Tiên dùng 1 tài khoản cũ đang có sẵn 200 triệu? Như thế rõ ràng là rất không minh bạch. Lẽ ra đây phải là 1 TK mới tinh, lập chắc mất độ 5 phút bằng internet banking hoặc lâu hơn mấy phút nếu lập offline.

Trước đó, cô Tiên còn có động thái giấu chồng mở lại tài khoản đã đóng để nhận thêm tiền, rồi lại đóng lại. Sự việc chỉ bị phát giác khi cô tuyên bố đóng TK mà có người chuyển mấy trăm triệu mà vẫn được! Thế là cô phải hồn nhiên, như cô tiên, giải trình là đã đóng rồi lại mở trộm ra thu thêm tý tiền cho bà con, mấy ngày sau mới đóng lại!

Như stt trước mình đã viết, việc quản lý hàng trăm tỷ như vậy mà thất thoát tầm dưới 20% là coi như không mất gì. Bởi vì giống như việc quản lý 1 dự án, rửa tiền cỡ 20% doanh số là việc quá đơn giản với 1 kế toán hạng trung. Nhiều doanh nghiệp bây giờ có thể rửa 50% doanh thu, hóa đơn chứng từ đẹp đẽ, trong khi họ bị con dao luật thuế kề ngay ở cổ. Nếu bị khui ra là đi tù (như trường hợp LS Lê Quốc Quân đã bị). 

Trong trường hợp này, kế toán của cô Tiên chẳng bị bất cứ luật lệ nào ràng buộc cả, nên việc xào nấu các con số là trong tầm tay. Thế mà có nhiều người ngây thơ, cả tin, đã vội vàng tin mọi chuyện, ca ngợi cô Tiên giáng trần.

Việc này nhóm của cô khôn khéo hợp tác với chính quyền địa phương nên được báo chí CM đồng tình ủng hộ viết bài ca ngợi (chưa chắc đã không viết thuê).

Đến giờ phút này, mình chẳng đánh giá gì về cô Tiên cả, vì chẳng có luật gì để mà căn cứ. Không có luật ràng buộc là cái sai của chính quyền, của Quốc hội. Việc để 1 cá nhân có quyền quản lý số tiền chùa đến trăm tỷ mà chẳng bị ràng buộc chế tài gì ngoài niềm tin và tình thương với đồng bào. 

Nhưng cũng có thể hiểu được cái khó của chính quyền. Bởi vì nếu có luật nào đó ràng buộc việc các tổ chức, cá nhân bắt buộc phải giải trình minh bạch thu chi tiền từ thiện thì có lẽ MTTQ sẽ là cơ quan khó xử nhất! Vì họ quản lý hàng ngàn tỷ mà bị nhân dân đòi minh bạch thu chi thì chết họ! Nhưng đã có luật thì phải công bằng, cô Tiên cũng có vai trò y như MTTQ hay các quỹ từ thiện khác, cả làng đều phải minh bạch. Thế thì phức tạp quá!

Quan điểm của mình là trong lúc nhiễu nhương mà muốn làm từ thiện thì cố chọn mặt gửi tiền. Gửi rồi thì tặc lưỡi mà cho qua tất cả. Nhưng các nhóm từ thiện nhỏ, thu ít tiền có lẽ đáng tin cậy hơn. Vì tiền ít thì đỡ nảy lòng tham và dễ dàng minh bạch tài chính, khó gian lận và dễ giám sát hơn. Khi người ta thu được tiền tỷ mà chẳng có chế tài ràng buộc, kiểm soát, thì Phật tổ cũng dễ nảy lòng tham chứ đừng nói đến cô tiên, hay bồ tát.

Còn với các mẹ, các chị cũng cần lưu ý là các mẹ có quyền ca tụng cô tiên bằng cảm tính thì người khác cũng có quyền nghi ngờ cô tiên bằng lý trí. Đừng có nói là không nộp tiền thì không có quyền soi. Cái thói đó là kiểu cháy nhà hàng xóm bình chân như vại, vô trách nhiệm với cộng đồng, với xã hội. Rồi đến ngày chính bạn bị lừa đảo, bị hãm hại, cũng chẳng có ai buồn lên tiếng, vì có liên quan gì đến họ đâu. Lúc ấy mới sáng mắt ra.

Đừng ai hỏi mình bằng chứng đâu nhé. Nếu mình có nguồn lực, có luật trong tay, có quyền giám sát, thì hãy hỏi câu đó. Nhưng chắc mấy hôm nữa sẽ có người đưa ra các con số cho mọi người thấy sự mâu thuẫn trong bảng thu chi này. Mình đã đọc sơ qua rồi, xin phép chưa trích dẫn.

Dương Quốc Chính