NGƯỜI NAM KỲ CÚNG MÙNG 10 LÀM LỄ TẠ ƠN ĐẤT ĐAI,TRI ƠN NGƯỜI MỞ ĐẤT

Người Nam Kỳ cúng mùng 10 làm lễ Tạ Ơn đất đai,tri ơn người mở đất  Hôm nay Mùng 10 Tết,cái mùng cuối cùng của Tết  Thấy báo chí cứ tung hê ...

Người Nam Kỳ cúng mùng 10 làm lễ Tạ Ơn đất đai,tri ơn người mở đất 

Hôm nay Mùng 10 Tết,cái mùng cuối cùng của Tết 

Thấy báo chí cứ tung hê mùng 10 cúng Thần Tài,tiệm vàng không còn vàng để bán ,nghe riết thành quen

Vậy cúng Mùng 10 là cúng Thần Tài phải không? 

Ngày Mùng 10 ,bà con Nam Kỳ mình có tục sẽ làm một mâm cúng cho vị thần chuyên môn thích ngồi ở cái bàn thờ "sát đất" ngoáy đầu nhìn ra cửa chánh 

Mâm đó gồm bộ tam sên như tôm,cua,hột vịt cho Thần Tài,thêm dĩa bún tươi,dĩa rau sống,dĩa trầu cau,đặc biệt Nam kỳ gốc phải có cá lóc nướng trui 

Nhiều người kêu  mùng 10 cúng Thần Tài,tôi cực lực bác bỏ và phản đối 

Nhìn cách cúng thì biết không phải cúng ông Thần Tài rồi ,Thần Tài là một sản phẩm của người Tàu và sau này được đem vô thờ "ké" chung với Ông Địa thôi 

Vì lịch sử Tàu cũng chưa nói tới Ông Thần Tài nào ngồi dưới đất...ăn cá lóc nướng trui hết 

Trong nhà người Nam Kỳ  có Ông Địa tượng trưng cho đất,ngồi bàn thờ sát đất mà ngoài Bắc,ngoài Trung và người Hoa ở các nước khác không có  tục này 

Cá lóc nướng trui là món đặc trưng của ông bà Nam Kỳ mình từ thời khẩn hoang xa xưa

Con cá lóc đồng dưới sông,dưới ruộng,dưới đìa bắt lên để nguyên con còn đủ ruột gan ,vảy cá ,cả con sống giẫy đành đạch 

Rồi cắm cái cây vô họng nó dựng đứng lên,phủ rơm thui cho nó chín ,khi chín để nguyên con bỏ vô dĩa và đặt trước bàn thờ Ông Địa  cúng mùng 10

Có thêm dĩa bún,cùng các loại rau. Cúng xong ăn cá lóc nướng trui với bánh tráng quấn cùng các loại rau dân dã như chuối chát, thơm, xà lách, dưa leo, húng ...và phải chấm nước mắm

Nướng trui là gì? Nó như con dao trui trong lửa đỏ vậy,trui trong lửa 

Từ ẩm thực dân gian con cá lóc nướng trui của lưu dân Lục Tỉnh xưa đã lên bàn thờ Mùng 10 để thành phong tục tập quán 

Nguyên thủy thì tục mùng 10 là cúng chú Thổ,tức đất đai.Người già Nam Kỳ vẫn kêu cúng mùng 10 là cúng đất đai,cúng Tết đất,Tết nhà 

Cúng chú Thổ tức chủ đất,cũng là gợi lên hình ảnh người chủ đất cũ là người Khmer (Người Thổ) ,món bắt buộc là con cá lóc nướng trui ,sau này có  bộ tam sên là cua,tôm hay thịt ba rọi luộc ,hột vịt

Chú Thổ ăn bốc,thành ra nguyên mâm cá lóc nướng trui,bộ tam sên cúng đâu có muỗng nĩa gì 

Chú Thổ gợi ta điều gì? 

Nam Kỳ xưa còn được ông bà mình kêu là xứ Đàng Thổ vì đất Nam Kỳ vốn trên danh nghĩa là đất của người Khmer ,nói “danh nghĩa” vì Nam Kỳ vốn đất của Phù Nam,sau đó Khmer tuyên bố chủ quyền nhưng dân sống trên đất này rất ít thành ra đất Nam Kỳ xưa gần như vô chủ

 

Nhưng khi vô trong này,người Việt đã gặp người Khmer bổn địa tóc quắn,da đen,mắt có khoen,đó là người đang sống ở đất Nam Kỳ 

Quẻ số 2 trong Kinh Dịch là Thuần Khôn ,là đất mềm dẻo, hiền hòa. theo lẽ sống an vui , thân thiện và khả năng thích ứng tốt

Người Nam Kỳ kêu con lớn là anh hai ,không có anh cả,số hai (Đất) là lớn nhứt vì dân Nam Kỳ đi khai hoang đất,tìm đất mới để sanh tồn mà tạo ra văn minh Nam Kỳ Lục Tỉnh nên đất trong tâm linh xứ này vô cùng quan trọng 

Chúng ta nhớ trong những đám cúng kiếng của Nam Kỳ luôn có mâm đất đai ,bàn thờ Nam Kỳ luôn có Ông Địa ở giữa nhà

 

Tức là Nam Kỳ lấy quẻ Thuần Khôn (đất) làm trọng

Ngày xưa ông bà Nam Kỳ mình lo làm ruộng,làm vườn ,văn minh nam Kỳ là văn minh miệt vườn mà,mà là di dân mới nên đất quan trọng lắm,cúng đất quan trọng,người mình có buôn bán giống người Tàu đâu mà cúng thần tài đặng mà "mong ước" mua một bốn lời 

Sau này ảnh hưởng người Tàu nên có thờ thêm ông thần tài chung với ông địa,và nhiều người nói cúng mùng 10 là vía thần tài là sau này thôi,thần tài "ăn ké" chú Thổ rồi bắt chước người Tàu cúng cây mía,sau đó hớt luôn ngày mùng 10 thành "ngày vía thần tài" 

Nhiều người nói cúng bộ tam sên là của ông Thần Tài cũng không đúng.Tam sên cua, tôm và hột vịt luộc  cũng là lễ vật cúng đất, bằng chứng là khi động thổ xây nhà và trước khi hạ huyệt chôn cất người chết thì người Nam Kỳ cũng cũng bộ tam sên

 Trong phong tục tập quán, người Nam Kỳ gốc và người Việt không cúng cây mía trong ngày mùng 10 

Nói cúng mùng 10 là cúng thần tài là đánh tráo khái niệm.Xứ tui vẫn kêu cúng mùng 10 là cúng đất đai hoặc Tết nhà cửa 

Khẳng định lại rằng,Lục Tỉnh cúng mùng 10 tháng Giêng là cúng đất đai,tạ ơn Chú Thổ giữ sung túc,an vui nhà cửa

Người Mỹ có ngày Tạ Ơn  diễn ra vào ngày thứ năm của tuần lễ thứ 4 trong tháng 11 thì Lục Tỉnh mình có ngày Tạ Ơn vào Mùng 10 Tháng Giêng 

Cúng đất là cúng tạ ơn đất đai cho một mùa bội thu,cho nhà cửa an bề  và ghi nhớ những người khai khẩn đã chết trong quá trình hình thành đất Nam Kỳ

Chú Thổ có hình ảnh là Thổ Địa và Ông Tà Nam Kỳ gốc người Khmer 

Cúng cá lóc nướng trui ngày Mùng 10 là một phong tục văn hoá của người Nam Kỳ Lục Tỉnh xưa nay.Đó là món ăn nhắc nhớ nguồn gốc khẩn hoang thời ông bà mình còn làm lưu dân khai khẩn 

Đó là nguồn cội của người Nam Kỳ nên phải giữ nó

Cúng cá lóc là cúng tạ ơn,là tục dân gian nó không dính dáng bắt cứ tôn giáo nào ,thành ra ai lên án sát sanh thì làm ơn đi ra chổ khác.

Nguyễn Gia Việt