ĐỀ THI VÀ BẢN CHẤT NỀN GIÁO DỤC

ĐỀ THI VÀ BẢN CHẤT NỀN GIÁO DỤC Có học trò vừa gửi cho tôi cái đề này, đề thi hsg cấp thành phố lớp 12 của tp HCM, và muốn biết nhìn nhận củ...

ĐỀ THI VÀ BẢN CHẤT NỀN GIÁO DỤC

Có học trò vừa gửi cho tôi cái đề này, đề thi hsg cấp thành phố lớp 12 của tp HCM, và muốn biết nhìn nhận của tôi. Nhân đây xin chia sẻ nhìn nhận cá nhân.

1. Đề này có cấu trúc khá linh hoạt, không bị khuôn vào sự cứng nhắc kiểu nghị luận xh và nghị luận vh hoàn toàn tách biệt như cách làm của bộ gd và nhiều địa phương khác. 

Ngữ liệu rất tốt, không né tránh những biểu hiện  xuống cấp và suy thoái của con người và xã hội cũng như sự mất phương hướng của tuổi trẻ trong hoàn cảnh đổ vỡ này. Nêu lên vấn đề ấy thể hiện sự trung thực và cả lòng dũng cảm của người ra đề; chứ không sa vào ngoeij ca sáo mòn hay các vấn đề đạo lý chung chung mờ hồ vô thưởng vô phạt. Điều ấy đáng trân trọng.

2. Phần ngữ liệu tốt nhưng cách đặt câu hỏi (yêu cầu của đề) thì dở.

Câu hỏi 1: Đề yêu cầu "đối thoại", cái yêu cầu ấy là mang tính áp đặt. Vì bản thân từ "đối thoại" "dù mang hàm nghĩa như thế nào, vẫn là việc TRANH LUẬN, trao đổi trực tiếp giữa 02 người trở lên bằng những hình thức khác nhau". Và như thế, nếu người viết đồng tình với nội dung văn bản trên thì còn "đối thoại" gì nữa! "Bắt" người khác đối thoại khi họ đã đồng ý là việc rất vô lý và mang tính cưỡng bức. Hay người ra đề và Sở GD TPHCM ngầm áp đặt thí sinh phải phủ nhận nội dung của văn bản trên? Nếu thế thật thì quá tệ - một kiểu thi cử định hướng và áp đặt như cũ, chỉ là tinh vi gơn mà thôi.

Câu hỏi 2: hỏi, "tác phẩm văn chương có tác dụng nâng đỡ tâm hồn con người NHƯ THẾ NÀO" và yêu cầu "trả lời cho câu hỏi trên. Lại một lần như áp đặt. Nếu thí sinh không cho rằng tác phẩm văn chương có tác dụng nâng đỡ tâm hồn thì sao? Khi anh hỏi như trong đề thì nghĩa là thí sinh phải thừa nhận và công việc duy nhất của họ bây giờ là đi CHỨNG MINH. Như thế, đề nhìn thoáng qua là "mở", nhưng thực chất là đóng và không cho phép phản biện.

Sở GD TPHCM vài năm gần đây vẫn được cộng đồng đáng giá cao trong các đề thi vì tings mới và những đổi thay tích cực, tuy nhiên, nhìn cái đề thi này thì thấy dương như nó vẫn đậm đặc bản chất của GDVN: áp đặt và mất tự do.

Thái Hạo