THẤT LẠC VĂN HOÁ QUA CÁCH BỎ DẤU TIẾNG VIỆT

THẤT LẠC VĂN HOÁ QUA  CÁCH BỎ DẤU TIẾNG VIỆT Nguyễn Hoành Viết về một sự thất lạc không nên có : Cách bỏ dấu Tiếng Việt. Từ khi máy tính thị...

THẤT LẠC VĂN HOÁ QUA CÁCH BỎ DẤU TIẾNG VIỆT

Nguyễn Hoành

Viết về một sự thất lạc không nên có : Cách bỏ dấu Tiếng Việt.

Từ khi máy tính thịnh hành có một vấn đề là cách bỏ dấu Tiếng Việt như thế nào.

Có nhiều bộ gõ nhưng thịnh hành nhất là bộ gõ UniKey và VietKey. Trong các bộ gõ này các tác giả là những nhà Tin học nên không nắm rõ quy luật bỏ dấu và có lẽ cũng không biết hỏi ai và tìm đâu cho nên đưa ra các cách : kiểu cũ, kiểu mới v,v,v  thậm chí trong UniKey còn có mục cho phép đặt  oà, uý thay vì òa, úy.

Năm 2004 có xuất bản cuốn “Từ điển chính tả Tiếng Việt thông dụng” của Phó Giáo sư – Tiến sĩ  Nguyễn Trọng Báu. Tác giả đã dành đến 6,5  trang để viết về cách bỏ dấu Tiếng Việt, đặc biệt là trình bày không theo quy luật cụ thể mà như mù tả voi.

Lên Wikipedia Tiếng Việt thì có đến 3 cách bỏ dấu là : KIỂU CŨ, KIỂU MỚI và TRONG ĐỜI SỐNG. Kiểu cũ thì đơn giản nhưng trình bày không rõ ràng, kiều mới và trong đời sống thì quá phức tạp không dễ nhớ. Cả 3 kiểu đều là mù tả voi hoặc mộng du trong đêm.

Tiếng Việt là công trình kéo dài hàng trăm năm của các Linh mục Dòng Tên, chắc chắn rằng không để lại một bộ ngôn ngữ rối rắm như thế (Alexandre de Rhodes chỉ là người truyền bá – Theo học giả Nguyễn Văn Vĩnh) . Rối rắm là do hậu thế làm thất lạc những gì người trước truyền lại.

Thật ra cách bỏ dấu Tiếng Việt rất đơn giản :

1. Các nguyên âm có mũ hoặc móc... luôn luôn mang dấu. Ví dụ : nguyệt, thuở, muốn, hoặc.

2. Từ có 1 nguyên âm thì nguyên âm đó mang dấu. Ví dụ : hạt, cộm.

3. Từ có 2 nguyên âm tận cùng thì dấu nằm nguyên âm trước. Ví dụ : hòa, kéo.

4. Từ có 2 nguyên âm nhưng tận cùng là phụ âm thì dấu nắm nguyên âm sau. Ví dụ : hoàn

Lưu ý : QU và GI là phụ âm kép cho nên U hoặc I ở đây không được tính là nguyên âm nên không mang dấu. Ví dụ : già, quà.

5. Từ có 3 nguyên âm thì dấu nằm nguyên âm giữa. Ví dụ : thoại, hoài, khuỷu.

Chỉ thế thôi. Tư liệu này tôi lấy từ giáo trình Thư ký – Đánh máy của Miền Nam trước 1975. Điều này chứng tỏ Miền Nam trước 1975 chỉ có một cách và cách đó là do các Linh mục Dòng Tên đặt ra. Thời gian qua chúng ta đã có sự thất lạc : Thất lạc về văn hóa.