CÁI CÂN THỦY NGÂN

CÁI CÂN THỦY NGÂN Chuyện dân gian, một nhà buôn rất giàu nhờ chế cái cân thủy ngân có cán cân rỗng chứa thủy ngân bên trong (thủy ngân là ki...

CÁI CÂN THỦY NGÂN

Chuyện dân gian, một nhà buôn rất giàu nhờ chế cái cân thủy ngân có cán cân rỗng chứa thủy ngân bên trong (thủy ngân là kim loại lỏng có khối lượng riêng rất lớn) để gian lận. 

Khi cân hàng mua, nghiêng cán cân về phía quả cân để thủy ngân dồn về phía ấy khiến hàng mua giảm ký so với trọng lượng thực. Khi cân hàng bán, nghiêng cán cân về phía dĩa cân để thủy ngân dồn về phía ấy khiến hàng bán tăng ký so với trọng lượng thực. 

Từ thập niên 80 thế kỷ 20 trở về trước, Liên Xô tranh bá với Mỹ, TC (Trung Cộng) là nước lớn thứ yếu đứng giữa hai siêu cường. Trong cán cân tranh bá ấy TC nghiêng phía nào phía đó sẽ áp đảo phía kia, chẳng khác thủy ngân trong cán cân nói trên. Khi ấy TC có ba cách chọn lựa :

- Một là đứng thế chân vạc thụ động, giữ bền vững thế giới ba cực, không đứng về bất cứ phía nào, không để chết như Hàn Tín. 

- Hai là đu dây chủ động, đâm bị thóc chọc bị gạo giữa hai bên tranh bá để kiếm lợi cả hai bên, chờ làm "ngư ông thủ đắc" khi nai dạt móng và chó le lưỡi. 

- Ba là nghiêng hẳn về phía có lợi hơn, nhận ơn nghĩa hậu hĩ từ phía ấy, vừa mượn tay loại bớt một đối thủ, vừa lấy vốn và sự che đỡ của đối thủ còn lại để thăng tiến chờ ngày đạp luôn đối thủ còn lại ấy để xưng bá. 

TC đã chọn cách thứ ba, dốc toàn bộ "thủy ngân" về phía Mỹ để hạ bệ Liên Xô, và đã thành công ngoài mong đợi :

- Liên Xô bị xóa sổ, biến mất trên bản đồ thế giới. 

- Nhờ sự giúp đỡ của Mỹ, TC đoạt ghế ủy viên thường trực danh giá có quyền phủ quyết trong Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, tham gia vào tất cả các định chế quốc tế, kể cả tổ chức thương mại quốc tế WTO. 

- Nhận viện trợ và vốn đầu tư hậu hĩ của Mỹ, TC phát triển như vũ bão, nắm giữ hầu hết chuỗi cung ứng toàn cầu, thành nước có dự trữ ngoại hối nhiều nhất, là chủ nợ lớn nhất, và là nước cài bẫy nợ khủng nhất. 

Ngày nay TC giàu mạnh đủ sức tranh bá với Mỹ, thao túng chính trị Mỹ qua các cuộc bầu cử, thách thức chính quyền Mỹ (chỉ chịu lép vế trước Donald Trump). Hiện chính quyền của tổng thống Joe Biden tỏ ra yếu thế trước TC, nếu Joe Biden và đảng dân chủ Mỹ không có đối sách khả dĩ, thì khả năng TC vượt mặt Mỹ chỉ còn là vấn đề thời gian. 

Song cán cân tranh bá Trung Mỹ đang bị Nga chọc gậy bánh xe. Nga đang đóng vai trò nước lớn thứ yếu đứng giữa hai siêu cường tranh bá Mỹ Trung giống vai trò đứng giữa Mỹ Xô trước đây của TC, là "thủy ngân" trong cán cân tranh bá, "thủy ngân" nghiêng bên nào bên đó thắng. 

Đó là lý do tổng thống Donald Trump luôn muốn chìa tay về phía Putin để kềm chế TC. Song rất tiếc là phía đảng dân chủ Mỹ và đồng minh EU, do bị thua đau Putin ở Syria và Crimea (Ukraine) nên mù quáng thâm thù, phá đám chiến lược thiên Nga chống Trung của Donald Trump, không nhận ra Nga không còn đủ mạnh tranh bá như Liên Xô, không nhận ra Bắc Kinh mới là mối đe dọa vị trí siêu cường số 1 của Mỹ chứ không phải Moscow. 

Dường như Putin đang chọn lựa thế chân vạc chủ động chứ không chọn nghiêng về một bên như TC trước đây, dễ bị đối thủ đánh bại như Hàn Tín. 

Putin đã giữ thế chân vạc chủ động, không bị động ngồi làm ngư ông thủ đắc, liên tục đâm bị thóc chọc bị gạo quấy rối giữa Mỹ Trung để kiếm lợi, lợi dụng sự lúng túng trong các hồ sơ quốc tế nhạy cảm của hai siêu cường để hớt tay trên, hất Mỹ khỏi Syria, hất EU khỏi Crimea, và hiện đang gây rối ở Miền Đông Ukraine, lấn phần TC ở Bắc Triều Tiên, Venezuela và một số nước Phi Châu... Đang về hùa với TC ở Myanmar nhằm mục đích chờ thời cơ nhảy vô hất cẳng TC như hất cẳng Mỹ ở Syria, và đang dòm ngó miếng bánh xung đột Biển Đông, Biển Hoa Đông v.v... 

Có vẻ Putin tỉnh táo hơn chính quyền đảng dân chủ Mỹ, tuy giữ khoảng cách khá xa với Mỹ nhưng không mù quáng chọn sai đối thủ về hùa làm lợi cho TC. 

Putin chủ động xích lại gần TC, vì thực tế Tập Cận Bình cần Putin hơn Mỹ cần Putin, sẽ đãi ngộ hậu hĩ và o bế Nga kỷ hơn nên Nga xích gần TC để kiếm lợi. Xích gần nhưng luôn cảnh giác, vì một khi TC làm bá chủ thì biên giới Nga Trung sẽ không yên với TC. Mỹ không có động cơ giành đất Nga nên Mỹ không phải là đối thủ số một của Nga. Nga xích gần nhưng luôn cảnh giác không để rơi vào vòng xoáy tranh bá của TC. 

Nói cách khác, cán cân quyền lực quốc tế mà hai siêu cường Mỹ Trung đang cân là cán cân "thủy ngân", trong đó Nga chính là "thủy ngân", thủy ngân nghiêng phía nào phía đó thắng .Tuy vậy, Putin ranh mãnh và tinh quái hơn TC, không ngã về bất cứ bên nào, chọn thế chân vạc cầm trịch cuộc cờ tranh bá, chọc gậy bánh xe xúi giục hai siêu cường đấu đá mẽ đầu sức trán, Nga làm ngư ông thủ đắc...

Nguyên Khan