HỒN MA TỰ DO TƯ SẢN

HỒN MA TỰ DO TƯ SẢN Nhiều người phẫn nộ tượng Nữ thần Tự do ở Sapa và cho rằng, người ta đã "chôn sống tự do" hay "tự do một ...

HỒN MA TỰ DO TƯ SẢN

Nhiều người phẫn nộ tượng Nữ thần Tự do ở Sapa và cho rằng, người ta đã "chôn sống tự do" hay "tự do một nửa". Có người còn hỏi rằng sao mặt mũi Nữ thần Tự do giống ma vậy? Lại có người hỏi chị ấy đang điều khiển Duma à?

Tôi không nghĩ như vậy!

Nghệ thuật không phải là sự sao chép. Dẫu mô phỏng Nữ thần Tự do ở New York, nhưng bức tượng đã mang hình thức khác và tất nhiên kéo theo tư tưởng khác hẳn. Bức tượng bán thân, ngọn lửa vàng và gương mặt giống ma là một lối giễu nhại rất... hậu hiện đại. Điều này cũng gần như Duchamp vẽ nàng Mona Lisa có bộ ria mép khi nhại kiệt tác của Leonard de Vinci.

Còn nhớ khi tôi học phổ thông và bốn năm ở quân đội, cô giáo dạy chính trị và các chính trị viên giảng bài về tự do dân chủ. Họ chia ra bốn loại thể chế: 1) Dân chủ chủ nô, 2) Dân chủ thái ấp, 3) Dân chủ tư sản, 4) Dân chủ xã hội chủ nghĩa. Ở hình thái dân chủ chủ nô, chỉ có bọn chủ nô là tự do, còn đa số là nô lệ. Ở hình thái dân chủ thái ấp, tức chế độ phong kiến, chỉ có bọn địa chủ là tự do, còn nông dân chỉ là tá điền, cột cuộc đời mình vào đít con bò và mảnh ruộng không phải của mình. Ở hình thái dân chủ tư sản, chỉ có bọn tư sản là tự do, còn công nhân chỉ là cỗ máy bị điều khiển bởi những tên tư sản tham lam. Ở hình thái dân chủ xã hội chủ nghĩa, còn gọi là dân chủ tập thể, đó là một cuộc cách mạng vĩ đại vì đã tiêu diệt hoàn toàn tự do của kẻ thống trị, kể cả tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân.

Nữ thần Tự do ở New York hiển nhiên là hình tượng đại diện cho tự do dân chủ tư sản. Ta đánh Pháp, đánh Mỹ là tiêu diệt thứ tự do bệnh hoạn ấy. Vậy cơn cớ gì phải bê nguyên xi hình tượng tự do của chúng? Chôn sống cái thứ tự do bệnh hoạn ấy và biến nó thành con ma là đúng! Tiếc là người làm tượng không đặt tên: "Hồn ma tự do tư sản" để mọi người không bị hiểu nhầm!

Chu Mộng Long