GIẢI THÍCH CÂU CHUYỆN "CDC NGỪNG SỬ DỤNG XÉT NGHIỆM PCR"

Giải thích câu chuyện "CDC ngừng sử dụng xét nghiệm PCR"  Đa số báo Việt Nam [1,2] chạy cái tít như "Mĩ ngừng sử dụng xét ngh...

Giải thích câu chuyện "CDC ngừng sử dụng xét nghiệm PCR" 

Đa số báo Việt Nam [1,2] chạy cái tít như "Mĩ ngừng sử dụng xét nghiệm PCR Covid-19 cuối năm 2021." Nhưng hình như có một sự hiểu lầm về thông cáo của CDC (Mĩ), vì CDC không có ý đó. PCR vẫn là phương pháp 'chuẩn vàng' xét nghiệm để chẩn đoán nCov. 

Phải nói là cái thông cáo của CDC [3] được viết bằng một văn phong dễ gây nhầm lẫn. (Đây cũng là bài học về viết văn). Họ viết (và tôi dịch) như sau: 'Sau ngày 31/12/2021, CDC sẽ rút lại yêu cầu của FDA cho sử dụng kĩ thuật '2019-nCoV' trong trường hợp khẩn cấp. Chú ý chữ '2019-nCoV' và tôi giải thích dưới đây. 

Câu chuyện là thế này. Hiện nay, có nhiều phương pháp xét nghiệm nhiễm nCov dựa trên kĩ thuật PCR (hay chính xác là RT-PCR). Một trong những phương pháp đó là do CDC phát triển và đưa vào sử dụng từ năm 2019, có tên là "2019-nCoV" [4]. Phương pháp này được phát triển chỉ để phát hiện nCov. Thông cáo ra ngày 27/1 nói rằng CDC sẽ rút lại phương pháp này. Thông cáo đó không nói rằng sẽ rút lại tất cả các phương pháp PCR khác. 

Tại sao rút lại phương pháp 2019-nCoV? Theo giải thích của phát ngôn viên của CDC, hiện nay đã có khá nhiều kĩ thuật PCR được phát triển cho chẩn đoán SARS-Cov-2, kể cả kĩ thuật 'multiplex' (tức phát hiện nhiều virus cùng một lượt test). Vì cúm mùa (flu) sắp tới, nên một phương pháp multiplex như thế sẽ tốt hơn và hiệu quả kinh tế hơn là phương pháp "2019-nCoV".  Trang web của CDC có liệt kê một danh sách các phương pháp multiplex này [5]. 

FDA đã phê chuẩn cho hơn 380 kĩ thuật, trong đó có nhiều kĩ thuật PCR, có thể sử dụng để chẩn đoán nhiễm nCov. Cho đến nay, dù có vấn đề dương tính giả và âm tính giả, nhưng PCR vẫn được xem là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán nCov. 

Tóm lại, CDC không có rút lại tất cả các phương pháp xét nghiệm PCR cho nCov; họ chỉ rút lại phương pháp của chính họ ('2019-nCoV') vào cuối năm nay mà thôi. Còn việc hiểu lầm mấy ngày qua thì tôi nghĩ là do CDC, chớ không phải do báo chí. CDC viết văn hơi dở nên xảy ra tình trạng này.  

Hi vọng rằng các bạn nhà báo và đồng nghiệp hiểu hơn về ý nghĩa của thông cáo CDC. 

_____ 

[1] https://vnexpress.net/my-ngung-su-dung-xet-nghiem-pcr-covid-19-cuoi-nam-nay-4330322.html

[2] https://tuoitre.vn/vi-sao-cdc-my-ngung-xet-nghiem-pcr-vao-cuoi-nam-2021-20210725143723048.htm

[3] https://www.cdc.gov/csels/dls/locs/2021/07-21-2021-lab-alert-Changes_CDC_RT-PCR_SARS-CoV-2_Testing_1.html

" After December 31, 2021, CDC will withdraw the request to the U.S. Food and Drug Administration (FDA) for Emergency Use Authorization (EUA) of the CDC 2019-Novel Coronavirus (2019-nCoV) Real-Time RT-PCR Diagnostic Panel, the assay first introduced in February 2020 for detection of SARS-CoV-2 only. CDC is providing this advance notice for clinical laboratories to have adequate time to select and implement one of the many FDA-authorized alternatives." 

[4] cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/hcp/testing-overview.html

[5] https://www.fda.gov/medical-devices/coronavirus-disease-2019-covid-19-emergency-use-authorizations-medical-devices/in-vitro-diagnostics-euas-molecular-diagnostic-tests-sars-cov-2

Gs Nguyễn Tuân