VỀ CÁC TỪ “BON, BÒN, BỎN, BÓN”-BÀI 1 - CHỮ BÓN LÀ CHỮ BÓN NÀO ?

Về các từ “Bon, bòn, bỏn, bón” #net_dep_chu_Nom #bon #an_chi Bài 1 - Chữ Bón là chữ Bón nào ? Theo bài viết "Bon, bòn, bỏn, bón ...&quo...

Về các từ “Bon, bòn, bỏn, bón”

#net_dep_chu_Nom #bon #an_chi

Bài 1 - Chữ Bón là chữ Bón nào ?

Theo bài viết "Bon, bòn, bỏn, bón ..." của thầy An Chi (xem >> https://petrotimes.vn/bon-bon-bon-bon-161733.html) thì Bón trong "Bón phân" và Bón trong "Bón cơm" là hai chữ Nôm khác nhau. Theo thầy thì Bón trong "Bón phân" vốn là âm xưa của chữ "Phấn" [糞] tức "Phân" (aka Cứt), còn Bón trong "Bón cơm" vốn là âm xưa của chữ "Phôn" [[噴] tức "phun".

Nhưng nếu chúng ta đọc lại Đại Nam Quốc Âm Tự Vị, phần chữ Bón 𦊚 (xem >> http://vietnamtudien.org/dnqatv/pic/bd1/b1s69.png), thì một trong nhiều nghĩa của chữ Bón là "nuôi thúc, nuôi riêng", ví dụ:

(1) Nuôi bón - Nuôi thúc, nuôi riêng cho mập

(2) Gà nuôi bón - Gà nhốt riêng mà nuôi cho mập

Như vậy, Bón trong nghĩa "nuôi" này, là một tính từ dùng để nêu ra hành động "nuôi riêng cho mập" dành riêng cho cái gì đó, và cái gì đó có thể là động vật, thực vật hay có thể là vật chung chung như núi non, sông ngòi chặng hạn. Và do vậy mà:

(1) Nuôi bón 餒𦊚 - Nuôi thúc, "nuôi riêng cho mập"

(1) Bón ruộng 𦊚𤳱 - hành động "nuôi riêng cho mập" qua việc ruộng đồng (aka: nuôi riêng một mảnh ruộng để mảnh ruộng được phì nhiêu), bao gồm các công tác vun xén trồng trọt, đổ phân, v.v.

(2) Bón cơm 𦊚粓 - hành động "nuôi riêng cho mập" qua việc ăn cơm, bao gồm các công tác đút cơm, lau miệng, thổi cho cơm bớt nóng trước khi đút, v.v.

Như vậy, nghĩa ngữ của chữ Nôm Bón 𦊚 này, là chỉ chung cho việc Nuôi Riêng Cho Mập (cái gì đó / ai đó), và chữ Bón 𦊚 này có thể dùng chung trong các trường hợp khác nhau, từ Bón Ruộng, Bón Phân cho tới Bón Cơm. Chữ "Bón" trong các hành động trên, là dùng chung chỉ cho việc "nuôi riêng cho mập" trong các ngữ cảnh khác nhau, chứ chưa bao giờ có ý nghĩa khác nhau trong các hành động Bón Ruộng, Bón Phân, Bón Cơm như thầy An Chi giảng giải.

Còn việc có những chữ Nôm Bón khác nhau như thầy An Chỉ giảng, ví dụ Bón 𫃘 trong Bón Phân và Bón 噴 trong Bón Cơm, có thể là sau này người ta cần viết ra chữ Bón liên quan tới các ngữ cảnh khác nhau, chứ không hẳn là do trong từ nguyên, ý nghĩa của chữ Bón trong Bón Phân khác với Bón trong Bón Cơm vậy.

Như vậy, nếu ta đọc bộ Đại Nam Quốc Âm Tự Vị, thì sẽ hiểu Bón là tính từ dùng để chỉ hành động "Nuôi Riêng Cho Mập", có thể áp dụng vào mọi ngữ cảnh. Nhưng không hiểu tại sao trong bài viết nghiên cứu trên, thầy An Chi lại hoàn toàn không hề nghiên cứu bộ Đại Nam Quốc Âm Tự Vị về nghĩa ngữ của chữ Bón khi viết bài trên, dẫn đến việc thầy đưa ra suy luận về sự khác nhau của chữ Bón trong Bón Phân và Bón Cơm.

Mời các bạn tham khảo

Dĩ nhiên mình có thể sai, nếu có mời bạn lên tiếng để mình cùng học hỏi

Thanks

Brian