CANADA SẼ ĐỐI PHÓ VỚI THUẾ QUAN CỦA MỸ NHƯ THẾ NÀO?

Canada sẽ đối phó với thuế quan của Mỹ như thế nào? Việc Tổng thống Donald Trump áp đặt mức thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada và...

Canada sẽ đối phó với thuế quan của Mỹ như thế nào?

Việc Tổng thống Donald Trump áp đặt mức thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada vào đầu năm 2025 đã đặt Ottawa vào một tình thế khó khăn. Tuy nhiên, thay vì nhượng bộ, chính phủ Canada dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Justin Trudeau đã triển khai một loạt biện pháp đối phó mạnh mẽ, bao gồm áp thuế trả đũa, kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), tăng cường kiểm soát fentanyl theo yêu cầu của Mỹ và cắt giảm hợp tác kinh tế với các công ty Mỹ.

Dưới đây là phân tích chi tiết về các biện pháp mà Canada đang thực hiện để bảo vệ lợi ích quốc gia và giảm thiểu tác động từ chính sách thương mại cứng rắn của Mỹ.

1. Áp thuế trả đũa lên hàng hóa Mỹ

Bước đi đầu tiên của Canada là đánh thuế 25% lên hơn 1.200 mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, với tổng trị giá 106,5 tỷ USD. Các mặt hàng bị ảnh hưởng bao gồm:

• Nông sản: Nước cam, bơ đậu phộng, rượu vang, thịt bò, sữa.

• Công nghiệp ô tô: Các bộ phận xe hơi, nhôm, thép.

• Hàng tiêu dùng: Quần áo, thiết bị gia dụng.

Việc áp thuế trả đũa không chỉ gây áp lực lên các doanh nghiệp Mỹ mà còn khiến cử tri ở các bang sản xuất nông nghiệp và công nghiệp ô tô – vốn là lực lượng ủng hộ Trump – cảm thấy bất mãn. Điều này có thể khiến chính quyền Trump phải cân nhắc lại quyết định của mình trước cuộc bầu cử sắp tới.

2. Khởi kiện Mỹ lên WTO

Canada đang chuẩn bị đưa vụ việc lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), lập luận rằng thuế quan của Mỹ là bất hợp pháp và vi phạm các cam kết thương mại quốc tế.

Động thái này không chỉ mang tính biểu tượng mà còn có thể gây áp lực lên Mỹ nếu WTO ra phán quyết có lợi cho Canada. Trong quá khứ, WTO từng ra phán quyết chống lại các chính sách thuế quan của Trump trong nhiệm kỳ đầu, buộc Washington phải điều chỉnh chính sách thương mại.

3. Đáp ứng một phần yêu cầu của Mỹ về fentanyl

Để giảm căng thẳng, chính phủ Canada đã đồng ý tăng cường kiểm soát fentanyl – loại ma túy nguy hiểm đang tràn vào Mỹ từ Canada và Mexico. Canada đã bổ nhiệm một “Đặc phái viên về Fentanyl” để giám sát vấn đề này và triển khai các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn tại biên giới.

Đáp lại, chính quyền Trump đã tạm hoãn áp thuế trong vòng 30 ngày để tiếp tục đàm phán. Điều này cho thấy Ottawa đang tìm cách linh hoạt trong ứng phó, vừa bảo vệ nền kinh tế vừa tránh xung đột thương mại kéo dài.

4. Cắt giảm hợp tác kinh tế với các công ty Mỹ

Chính quyền các tỉnh của Canada, đặc biệt là Ontario, cũng đang tham gia vào cuộc chiến thương mại bằng cách hạn chế hợp tác với các công ty Mỹ.

• Ontario đã hủy bỏ hợp đồng 68 triệu USD với Starlink của Elon Musk, vốn nhằm cung cấp internet tốc độ cao cho các khu vực xa xôi.

• Các dự án hợp tác liên tỉnh với doanh nghiệp Mỹ có thể bị xem xét lại, gây ảnh hưởng đến hàng loạt công ty Mỹ có thị trường tại Canada.

Việc cắt giảm hợp tác kinh tế là một động thái cứng rắn, gửi thông điệp rõ ràng đến Washington rằng nếu Mỹ tiếp tục chính sách thuế quan bất lợi, Canada cũng sẽ không ngồi yên.

5. Tìm kiếm đồng minh quốc tế

Ngoài các biện pháp trực tiếp đối phó với Mỹ, Canada cũng đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ các nước đồng minh, bao gồm Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc.

• EU đã lên tiếng phản đối chính sách thuế quan của Trump, đồng thời bày tỏ sẵn sàng hợp tác với Canada để thúc đẩy thương mại tự do.

• Canada có thể tăng cường xuất khẩu sang Trung Quốc và các nước châu Á, giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Nếu Ottawa có thể xây dựng được một liên minh thương mại vững chắc, Washington sẽ phải đối mặt với áp lực quốc tế lớn hơn.

Liệu Canada có thể thắng trong cuộc chiến thương mại?

Dù Canada là nền kinh tế nhỏ hơn so với Mỹ, nhưng Ottawa không dễ bị bắt nạt. Các biện pháp đối phó hiện tại – từ thuế trả đũa, kiện lên WTO, tăng cường kiểm soát fentanyl đến cắt giảm hợp tác kinh tế – đều cho thấy Canada sẵn sàng bảo vệ lợi ích quốc gia trước sức ép từ chính quyền Trump.

Tuy nhiên, kết quả cuối cùng của cuộc đối đầu này vẫn chưa thể đoán trước. Nếu Trump tiếp tục cứng rắn, căng thẳng thương mại có thể leo thang, ảnh hưởng đến cả hai nền kinh tế. Ngược lại, nếu các cuộc đàm phán thành công, Canada có thể đạt được một thỏa thuận có lợi hơn, giúp duy trì quan hệ thương mại ổn định với Mỹ trong tương lai.

Dù kết quả ra sao, điều chắc chắn là Canada sẽ không khoanh tay đứng nhìn mà sẽ tiếp tục phản ứng mạnh mẽ để bảo vệ quyền lợi của mình.

Lê Sỹ Hùng