LỆNH NGỪNG BẮN NGA-UKRAINE – HY VỌNG MONG MANH HAY CHIẾN LƯỢC TẠM THỜI? Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine, kéo dài hơn ba năm kể từ khi Nga ...
LỆNH NGỪNG BẮN NGA-UKRAINE – HY VỌNG MONG MANH HAY CHIẾN LƯỢC TẠM THỜI?
Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine, kéo dài hơn ba năm kể từ khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014 và leo thang thành chiến tranh toàn diện vào tháng 2 năm 2022, đã trở thành một trong những thách thức địa chính trị lớn nhất của thế kỷ 21. Đến ngày 20 tháng 3 năm 2025, các cuộc đàm phán về một lệnh ngừng bắn tạm thời, kéo dài 30 ngày, giữa hai quốc gia này đang thu hút sự chú ý toàn cầu. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: Liệu đây có phải là bước ngoặt hướng tới hòa bình lâu dài, hay chỉ là một chiến thuật tạm thời để cả hai bên tái định hình chiến lược? Qua lăng kính chính trị, quân sự và nhân đạo, lệnh ngừng bắn này vừa mang lại hy vọng mong manh, vừa đặt ra những nghi ngờ sâu sắc.
Hy Vọng Mong Manh từ Lệnh Ngừng Bắn
Lệnh ngừng bắn, nếu được thực thi, sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 2022 mà tiếng súng giữa Nga và Ukraine tạm ngưng trên diện rộng. Đối với người dân Ukraine, những người đã chịu đựng bom đạn, mất mát và cảnh di tản hàng loạt, 30 ngày hòa bình có thể là cơ hội để hít thở, tái thiết và tiếp cận viện trợ nhân đạo. Các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc và Hội Chữ Thập Đỏ từ lâu đã kêu gọi một khoảng lặng để hỗ trợ hàng triệu người bị ảnh hưởng bởi chiến tranh. Hơn nữa, sự tham gia của các cường quốc như Mỹ, với vai trò của Tổng thống Donald Trump trong việc thúc đẩy đàm phán, cho thấy một sự thay đổi trong cách tiếp cận ngoại giao – từ đối đầu sang trung gian hòa giải.
Về mặt chính trị, lệnh ngừng bắn có thể là tín hiệu rằng cả Moscow và Kyiv đều nhận ra cái giá quá đắt của xung đột kéo dài. Nga, dù kiểm soát một phần lãnh thổ Ukraine, đang đối mặt với cấm vận kinh tế khắc nghiệt và tổn thất quân sự đáng kể. Ukraine, dù nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ phương Tây, cũng không thể duy trì mãi chiến tranh mà không kiệt quệ về nguồn lực và tinh thần. Một khoảng dừng 30 ngày có thể mở đường cho các cuộc đàm phán sâu hơn, thậm chí là một giải pháp lâu dài, nếu cả hai bên sẵn sàng nhượng bộ.
Nghi Ngờ về Ý Đồ Thực Sự
Tuy nhiên, sự lạc quan này nhanh chóng bị che mờ bởi những nghi ngờ về động cơ thực sự của các bên. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã công khai cáo buộc Nga từ chối một đề xuất hòa bình toàn diện, cho rằng lệnh ngừng bắn chỉ là “màn kịch” để Nga củng cố lực lượng. Trong khi đó, Điện Kremlin lại chỉ trích Ukraine “phá hoại có chủ ý”, ám chỉ rằng Kyiv đang lợi dụng thời gian để nhận thêm vũ khí từ phương Tây. Lịch sử xung đột cho thấy các lệnh ngừng bắn trước đây, như Thỏa thuận Minsk, thường bị vi phạm bởi cả hai phía, khiến niềm tin vào cam kết hiện tại trở nên mong manh.
Từ góc độ chiến lược, 30 ngày có thể là khoảng thời gian Nga cần để tái tổ chức quân đội, bổ sung nguồn lực và chuẩn bị cho một đợt tấn công mới. Ngược lại, Ukraine có thể xem đây là cơ hội để củng cố phòng thủ, đặc biệt ở các khu vực như Donbas hay Kherson, nơi Nga vẫn duy trì ưu thế. Vai trò của Mỹ dưới thời Trump cũng gây tranh cãi: liệu Washington thực sự muốn hòa bình, hay chỉ đang tìm cách giảm bớt gánh nặng viện trợ cho Ukraine để tập trung vào các ưu tiên nội địa?
Tác Động Lớn Hơn và Bài Học Rút Ra
Xét trên bình diện quốc tế, lệnh ngừng bắn này không chỉ là vấn đề của Nga và Ukraine, mà còn là phép thử cho trật tự thế giới. Nếu thành công, nó có thể củng cố vai trò của các cường quốc trong việc giải quyết xung đột khu vực. Nhưng nếu thất bại, nó sẽ làm sâu sắc thêm sự chia rẽ giữa phương Tây và Nga, kéo dài cuộc chiến ủy nhiệm vốn đã làm rung chuyển nền kinh tế toàn cầu – từ giá năng lượng tăng vọt đến khủng hoảng lương thực.
Cuối cùng, lệnh ngừng bắn Nga-Ukraine vào tháng 3 năm 2025 là một con dao hai lưỡi. Nó mang theo hy vọng về hòa bình, dù chỉ là tạm thời, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ trở thành một chiến thuật trì hoãn trong cuộc chiến không hồi kết. Để biến 30 ngày này thành bước ngoặt thực sự, cả Nga và Ukraine cần vượt qua sự nghi kỵ lẫn nhau, trong khi cộng đồng quốc tế phải đóng vai trò giám sát và thúc đẩy một cách nghiêm túc. Nếu không, thế giới sẽ tiếp tục chứng kiến một vòng xoáy bạo lực mới, nơi người dân vô tội là những nạn nhân lớn nhất. Lịch sử sẽ phán xét liệu đây là ánh sáng cuối đường hầm, hay chỉ là một khoảnh khắc yên ả trước cơn bão lớn hơn.
Lê Sỹ Hùng
Không có nhận xét nào