MÁY BAY COMAC CỦA TRUNG QUỐC: ĐÁNH GIÁ CHI TIẾT C919 VÀ ARJ21 TRONG CUỘC ĐUA HÀNG KHÔNG TOÀN CẦU

Máy Bay Comac Của Trung Quốc: Đánh Giá Chi Tiết C919 Và ARJ21 Trong Cuộc Đua Hàng Không Toàn Cầu Trong ngành hàng không dân dụng, Airbus và...

Máy Bay Comac Của Trung Quốc: Đánh Giá Chi Tiết C919 Và ARJ21 Trong Cuộc Đua Hàng Không Toàn Cầu

Trong ngành hàng không dân dụng, Airbus và Boeing từ lâu đã thống trị thị trường. Tuy nhiên, máy bay Comac của Trung Quốc đang nổi lên như một đối thủ tiềm năng, với tham vọng phá vỡ thế độc quyền này. Hai mẫu máy bay chủ lực của Comac là C919 và ARJ21 đã thu hút sự chú ý lớn, không chỉ tại Trung Quốc mà còn trên thị trường quốc tế. Liệu các sản phẩm của hàng không Trung Quốc này có đủ sức cạnh tranh với Airbus và Boeing? Hãy cùng đánh giá chi tiết qua bài viết dưới đây.

Tổng Quan Về Comac: Tân Binh Đầy Tham Vọng Của Hàng Không Trung Quốc

Comac (Commercial Aircraft Corporation of China) là một tập đoàn sản xuất máy bay dân dụng của Trung Quốc, được thành lập vào năm 2008 tại Thượng Hải. Với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ chính phủ Trung Quốc, Comac đặt mục tiêu giảm sự phụ thuộc vào các nhà sản xuất phương Tây và xây dựng một ngành hàng không nội địa mạnh mẽ. Hiện tại, hãng tập trung phát triển hai dòng máy bay chính: ARJ21 (máy bay phản lực khu vực) và C919 (máy bay thân hẹp), bên cạnh các dự án tương lai như C929 và C939 (máy bay thân rộng).

Comac không chỉ dừng lại ở thị trường nội địa mà còn nhắm đến các khu vực đang phát triển như Đông Nam Á, châu Phi và Trung Đông. Tuy nhiên, hành trình của hãng vẫn còn nhiều thách thức, từ công nghệ, chứng nhận quốc tế, đến việc xây dựng niềm tin trên thị trường toàn cầu.

Máy Bay ARJ21: Bước Đệm Đầu Tiên Của Hàng Không Trung Quốc

ARJ21 Là Gì? Thông Số Kỹ Thuật

ARJ21 (Advanced Regional Jet for the 21st Century) là mẫu máy bay phản lực khu vực đầu tiên của Comac, được thiết kế để phục vụ các tuyến bay ngắn và trung bình, cạnh tranh với các đối thủ như Embraer E-Jet hay Bombardier CRJ. Máy bay này có các thông số chính như sau:

Sức chứa: 78-105 hành khách (tùy phiên bản).
Tầm bay: 2.200-3.700 km (phù hợp cho các tuyến nội địa và khu vực).
Kích thước: Dài 33,5m, sải cánh 27,3m.
Động cơ: General Electric CF34-10A.

ARJ21 đã thực hiện chuyến bay đầu tiên vào năm 2008 và chính thức đi vào hoạt động thương mại vào năm 2016 với Chengdu Airlines. Tính đến năm 2025, Comac đã giao hơn 160 chiếc ARJ21, chủ yếu cho các hãng hàng không Trung Quốc như China Southern, Air China, và một số hãng quốc tế như TransNusa (Indonesia).

Ưu Điểm Nổi Bật Của ARJ21

Giá cả cạnh tranh: ARJ21 có giá bán thấp hơn so với các đối thủ cùng phân khúc như Embraer E190 (ước tính khoảng 30-35 triệu USD mỗi chiếc), giúp các hãng hàng không nhỏ dễ dàng tiếp cận.
Phù hợp với thị trường nội địa: Với tầm bay ngắn, ARJ21 đáp ứng tốt nhu cầu kết nối các thành phố nhỏ và trung bình tại Trung Quốc, nơi hạ tầng sân bay thường không đáp ứng được các máy bay lớn.
Hiệu suất an toàn: Kể từ khi đi vào hoạt động, ARJ21 chưa ghi nhận tai nạn nghiêm trọng nào, tạo niềm tin ban đầu về độ an toàn.
Khả năng thích nghi: Máy bay được thiết kế để hoạt động trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, chẳng hạn như các sân bay ở vùng cao nguyên Tây Tạng.

Nhược Điểm Cần Khắc Phục

Công nghệ chưa đột phá: ARJ21 sử dụng động cơ và công nghệ từ phương Tây, nhưng thiết kế tổng thể bị đánh giá là lỗi thời so với các đối thủ như Embraer E2 hay Mitsubishi SpaceJet.
Thiếu chứng nhận quốc tế: ARJ21 chỉ được chứng nhận bởi Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC), nhưng chưa được các tổ chức lớn như FAA (Mỹ) hay EASA (châu Âu) công nhận. Điều này hạn chế khả năng mở rộng ra các thị trường lớn.
Dịch vụ hậu mãi yếu: Hệ thống bảo trì và cung cấp phụ tùng của Comac còn hạn chế, khiến các hãng hàng không quốc tế e ngại khi sử dụng ARJ21.

Máy Bay C919: Đối Thủ Trực Tiếp Của Airbus A320 Và Boeing 737

C919 Là Gì? Thông Số Kỹ Thuật

C919 là dòng máy bay thân hẹp chủ lực của Comac, được thiết kế để cạnh tranh trực tiếp với Airbus A320neo và Boeing 737 MAX – hai dòng máy bay thống trị phân khúc này. C919 được phát triển từ năm 2008 và thực hiện chuyến bay thương mại đầu tiên vào tháng 5/2023 với China Eastern Airlines. Dưới đây là các thông số chính:

Sức chứa: 158-192 hành khách (tùy cấu hình).
Tầm bay: 4.075-5.555 km.
Kích thước: Dài 38,9m, sải cánh 35,8m, chiều cao 11,95m.
Động cơ: CFM International LEAP-1C (cùng loại với A320neo và 737 MAX).

Tính đến đầu năm 2025, Comac đã giao 12 chiếc C919 và nhận hơn 1.000 đơn đặt hàng, chủ yếu từ các hãng hàng không nội địa như China Eastern, Air China, và China Southern. Hãng cũng đang nhắm đến các thị trường quốc tế, với các thỏa thuận hợp tác sơ bộ tại Đông Nam Á.

Ưu Điểm Nổi Bật Của C919

Trải nghiệm hành khách hiện đại: Khoang hành khách của C919 có chiều rộng 3,9m, tương đương Airbus A320, mang lại cảm giác thoải mái. Một số chuyến bay của China Eastern được trang bị WiFi và ghế ngồi tiện nghi, nhận được phản hồi tích cực từ hành khách.
Giá cả cạnh tranh: Với giá niêm yết khoảng 90 triệu USD, C919 rẻ hơn đáng kể so với Airbus A320neo (khoảng 110 triệu USD) và Boeing 737 MAX (khoảng 120 triệu USD), là lợi thế lớn để thu hút các hãng hàng không tại các thị trường mới nổi.
Hiệu suất vận hành: C919 được thiết kế để tiết kiệm nhiên liệu nhờ động cơ LEAP-1C và cấu trúc khí động học cải tiến, giúp giảm chi phí vận hành cho các hãng hàng không.
Hỗ trợ từ thị trường nội địa: Với dân số 1,4 tỷ người và nhu cầu đi lại bằng đường hàng không tăng mạnh, Trung Quốc là thị trường lý tưởng để C919 phát triển trước khi mở rộng ra quốc tế.

Nhược Điểm Cần Khắc Phục

Phụ thuộc vào linh kiện nước ngoài: Dù được quảng bá là “máy bay nội địa”, khoảng 60% linh kiện chính của C919 đến từ các nhà cung cấp phương Tây, bao gồm động cơ, hệ thống điện tử, và bánh đáp. Điều này làm dấy lên câu hỏi về tính tự chủ công nghệ của Comac.
Chưa được chứng nhận quốc tế: C919 hiện chỉ được CAAC chứng nhận, nhưng chưa được FAA hay EASA công nhận. Comac đặt mục tiêu đạt chứng nhận EASA vào cuối năm 2025, nhưng đây là một thách thức lớn do các yêu cầu khắt khe về an toàn và kỹ thuật.
Năng lực sản xuất hạn chế: Comac đặt mục tiêu sản xuất 150 chiếc C919 mỗi năm vào năm 2029, nhưng hiện tại chỉ đạt khoảng 50-75 chiếc trong năm 2025, thấp hơn nhiều so với Airbus (khoảng 50 chiếc/tháng) và Boeing (khoảng 40 chiếc/tháng).
Hệ sinh thái hỗ trợ chưa hoàn thiện: Comac chưa xây dựng được mạng lưới bảo trì, sửa chữa và cung cấp phụ tùng toàn cầu, khiến các hãng hàng không quốc tế lo ngại về chi phí vận hành lâu dài.

Tiềm Năng Và Thách Thức Của Máy Bay Comac Trên Thị Trường Quốc Tế

Tiềm Năng Phát Triển

Thị trường nội địa mạnh mẽ: Trung Quốc là thị trường hàng không lớn thứ hai thế giới, với nhu cầu máy bay thân hẹp dự kiến đạt hơn 5.000 chiếc trong 20 năm tới. Điều này tạo điều kiện lý tưởng để C919 và ARJ21 phát triển.
Mở rộng ra Đông Nam Á: Comac đang tích cực tiếp cận các thị trường như Việt Nam (hợp tác với VietJet), Brunei (GallopAir), và Indonesia (TransNusa). Nếu đạt được chứng nhận quốc tế, C919 có thể trở thành lựa chọn hấp dẫn cho các hãng hàng không trong khu vực.
Chi phí thấp là lợi thế: Với giá bán rẻ hơn 20-30% so với Airbus và Boeing, máy bay Comac có thể thu hút các hãng hàng không tại các khu vực đang phát triển như châu Phi, Trung Đông, và châu Á.

Thách Thức Lớn

Công nghệ và độ tin cậy: Dù có thiết kế hiện đại, C919 và ARJ21 vẫn cần thời gian để chứng minh độ tin cậy trong vận hành thực tế, đặc biệt khi so sánh với Airbus A320 và Boeing 737 – những dòng máy bay đã có hàng chục năm kinh nghiệm.
Cạnh tranh khốc liệt: Airbus và Boeing không chỉ vượt trội về công nghệ mà còn có hệ thống hỗ trợ toàn cầu mạnh mẽ, từ bảo trì, sửa chữa đến đào tạo phi công. Comac cần nhiều thời gian để xây dựng hệ sinh thái tương tự.
Yếu tố chính trị: Comac từng bị Mỹ liệt vào danh sách các công ty có liên hệ với quân đội Trung Quốc, dẫn đến nguy cơ bị hạn chế tiếp cận linh kiện và công nghệ từ phương Tây. Điều này có thể ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng và kế hoạch mở rộng quốc tế của hãng.

Đánh Giá Tổng Quan: Máy Bay Comac Có Đáng Để Kỳ Vọng?

Đối Với Thị Trường Nội Địa

Cả ARJ21 và C919 đều đang làm tốt vai trò của mình tại Trung Quốc. ARJ21 đáp ứng nhu cầu kết nối các thành phố nhỏ, trong khi C919 là lựa chọn tiết kiệm cho các tuyến bay nội địa đông đúc. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ và nhu cầu đi lại lớn, hai dòng máy bay này có thể chiếm lĩnh thị trường nội địa trong 5-10 năm tới.

Đối Với Thị Trường Quốc Tế

Để cạnh tranh với Airbus và Boeing trên sân chơi toàn cầu, Comac cần vượt qua nhiều rào cản. Đầu tiên là việc đạt chứng nhận từ FAA và EASA, điều kiện tiên quyết để máy bay Comac được chấp nhận tại châu Âu và Bắc Mỹ. Thứ hai, hãng cần đầu tư mạnh vào hệ thống hậu mãi, từ bảo trì, cung cấp phụ tùng đến đào tạo phi công, nhằm tạo niềm tin cho các hãng hàng không quốc tế. Cuối cùng, Comac cần cải thiện tính tự chủ công nghệ để giảm phụ thuộc vào các nhà cung cấp phương Tây.

Comac – Tiềm Năng Lớn Nhưng Cần Thêm Thời Gian

Máy bay Comac, với hai đại diện tiêu biểu là C919 và ARJ21, đang cho thấy tham vọng lớn của hàng không Trung Quốc trong việc cạnh tranh với Airbus và Boeing. Ưu điểm về giá cả, sự hỗ trợ từ thị trường nội địa, và tiềm năng tại các khu vực đang phát triển là những lợi thế rõ ràng. Tuy nhiên, các thách thức về công nghệ, chứng nhận quốc tế, và hệ sinh thái hỗ trợ vẫn là rào cản lớn.

Hiện tại, C919 và ARJ21 phù hợp với các hãng hàng không tại Trung Quốc và một số thị trường khu vực. Tuy nhiên, để xuất hiện tại các sân bay lớn ở châu Âu hay Mỹ, Comac có thể cần thêm 10-15 năm nữa để hoàn thiện. Nếu bạn quan tâm đến sự phát triển của ngành hàng không và các dòng máy bay mới, hãy tiếp tục theo dõi hành trình của Comac trong tương lai!

David Văn