Phát biểu của Tổng thống Donald Trump vào ngày 14 tháng 4 năm 2025 tại Nhà Trắng, khi ông tuyên bố rằng Trung Quốc và Việt Nam đang họp bàn ...
Phát biểu của Tổng thống Donald Trump vào ngày 14 tháng 4 năm 2025 tại Nhà Trắng, khi ông tuyên bố rằng Trung Quốc và Việt Nam đang họp bàn để tìm cách “gây hại” cho Mỹ, đã gây sốc cho dư luận. Trump nói: “Tôi không trách Trung Quốc, tôi không trách Việt Nam… Họ đang họp hôm nay… để tìm cách làm thế nào gây hại cho nước Mỹ.” Nếu những gì Trump nói là sự thật, thì đây là một diễn biến nghiêm trọng, đặt ra những câu hỏi lớn về chiến lược đối ngoại của Mỹ và cách Washington nên phản ứng trong bối cảnh địa chính trị ngày càng phức tạp.Ngữ cảnh và tính khả thi của tuyên bố
Có một số lý do khiến kịch bản này có thể xảy ra. Thứ nhất, cả Trung Quốc và Việt Nam đều có những bất mãn riêng với Mỹ. Trung Quốc đã phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt thương mại và công nghệ từ Mỹ dưới thời Trump và cả các chính quyền trước đó. Việt Nam, dù hưởng lợi từ các hiệp định thương mại với Mỹ, cũng chịu áp lực từ các chính sách thuế quan và các quy định thương mại khắt khe hơn mà Trump đã thúc đẩy. Thứ hai, Trung Quốc có thể đang tìm cách lôi kéo Việt Nam vào quỹ đạo của mình để tạo ra một mặt trận thống nhất chống lại ảnh hưởng của Mỹ ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Tác động đối với lợi ích của Mỹ
Nếu Trung Quốc và Việt Nam thực sự đang hợp sức để “gây hại” cho Mỹ, điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích chiến lược của Washington. Về kinh tế, Mỹ có thể đối mặt với các thách thức lớn hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt khi cả Trung Quốc và Việt Nam đều là các trung tâm sản xuất quan trọng. Ví dụ, nếu hai quốc gia này phối hợp để áp đặt các hạn chế thương mại hoặc tăng giá hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ, điều đó có thể làm gia tăng lạm phát và ảnh hưởng đến người tiêu dùng Mỹ.
Về mặt địa chính trị, một liên minh giữa Trung Quốc và Việt Nam có thể làm suy yếu vị thế của Mỹ ở khu vực Đông Nam Á. Việt Nam, với vị trí chiến lược ở Biển Đông, là một đối tác quan trọng của Mỹ trong việc kiềm chế tham vọng bành trướng của Trung Quốc. Nếu Hà Nội chuyển hướng và hợp tác với Bắc Kinh, điều này sẽ tạo ra một lỗ hổng lớn trong chiến lược “xoay trục sang châu Á” của Mỹ, đồng thời làm tăng ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực.
Phản ứng của Trump và chiến lược tiềm năng
Phản ứng của Trump – không trực tiếp đổ lỗi cho Trung Quốc và Việt Nam, nhưng công khai cảnh báo về ý định của họ – có thể được xem là một bước đi khôn ngoan trong bối cảnh này. Bằng cách không “trách” họ, Trump tránh làm leo thang căng thẳng ngoại giao ngay lập tức, nhưng đồng thời ông gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng Mỹ nhận thức được các hành động của họ và sẽ không ngồi yên. Đây là một chiến thuật vừa mang tính răn đe, vừa tạo không gian để đàm phán hoặc điều chỉnh chính sách.
Nếu những gì Trump nói là đúng, Mỹ cần nhanh chóng xem xét lại chiến lược đối ngoại của mình. Một mặt, Washington có thể tăng cường áp lực kinh tế lên cả Trung Quốc và Việt Nam, chẳng hạn như áp đặt thêm thuế quan hoặc thắt chặt các quy định về thương mại và đầu tư. Mặt khác, Mỹ cũng nên đẩy mạnh ngoại giao để ngăn chặn sự hợp tác giữa hai quốc gia này. Ví dụ, Mỹ có thể đề xuất các ưu đãi kinh tế hoặc an ninh để kéo Việt Nam trở lại quỹ đạo của mình, đồng thời tăng cường hợp tác với các đồng minh khác trong khu vực như Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ để tạo ra một mặt trận thống nhất chống lại Trung Quốc.
Ý nghĩa đối với chính trị nội bộ Mỹ
Phát ngôn của Trump, nếu được chứng minh là đúng, có thể mang lại lợi thế chính trị lớn cho ông trong nước. Nó củng cố hình ảnh của Trump như một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, luôn cảnh giác trước các mối đe dọa từ bên ngoài và sẵn sàng bảo vệ lợi ích của Mỹ. Trong bối cảnh chính trị Mỹ đang phân cực, thông điệp này có thể thu hút sự ủng hộ từ những người ủng hộ chính sách “nước Mỹ trên hết”, đồng thời gây áp lực lên các đối thủ chính trị của Trump để họ đưa ra các giải pháp đối phó.
Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra thách thức cho chính quyền Trump. Nếu không có hành động cụ thể để đối phó với mối đe dọa từ Trung Quốc và Việt Nam, ông có thể bị chỉ trích vì chỉ dừng lại ở lời nói mà không có hành động thực chất. Người dân Mỹ sẽ mong đợi các biện pháp mạnh mẽ để bảo vệ lợi ích quốc gia, và bất kỳ dấu hiệu nào của sự yếu kém đều có thể làm tổn hại đến uy tín của Trump.
Nếu những gì Tổng thống Trump nói là đúng – rằng Trung Quốc và Việt Nam đang hợp sức để “gây hại” cho Mỹ – thì đây là một hồi chuông cảnh báo nghiêm trọng đối với Washington. Nó không chỉ làm nổi bật những thách thức trong quan hệ quốc tế mà còn đòi hỏi Mỹ phải điều chỉnh chiến lược của mình một cách nhanh chóng và hiệu quả. Phản ứng của Trump, dù mang tính cảnh báo, là một bước đi đúng hướng để nâng cao nhận thức về vấn đề này. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là Mỹ cần có những hành động cụ thể, từ tăng cường ngoại giao đến điều chỉnh chính sách kinh tế, để bảo vệ lợi ích quốc gia trước một liên minh tiềm tàng giữa Trung Quốc và Việt Nam. Trong một thế giới ngày càng bất ổn, sự cảnh giác và quyết đoán sẽ là chìa khóa để Mỹ duy trì vị thế của mình.
Lê Sỹ Hùng
Không có nhận xét nào