VIỆT NAM GIẢM THUẾ 0%: BƯỚC ĐỘT PHÁ TRONG QUAN HỆ THƯƠNG MẠI VỚI MỸ?

Việt Nam Giảm Thuế 0%: Bước Đột Phá Trong Quan Hệ Thương Mại Với Mỹ? Ngày 4/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đăng trên Truth Social về...

Việt Nam Giảm Thuế 0%: Bước Đột Phá Trong Quan Hệ Thương Mại Với Mỹ?

Ngày 4/4/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đăng trên Truth Social về một cuộc gọi “rất hiệu quả” với Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm. Trong đó, ông Tô Lâm bày tỏ rằng Việt Nam sẵn sàng giảm thuế quan xuống 0% nếu đạt được thỏa thuận với Mỹ. Thông báo này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang, khi Trump vừa áp thuế 46% lên hàng hóa Việt Nam và nhiều quốc gia khác. Vậy, Việt Nam giảm thuế 0% mang ý nghĩa gì, và điều này sẽ tác động ra sao đến kinh tế hai nước?

Bối Cảnh Căng Thẳng Thương Mại

Chỉ hai ngày trước, vào 2/4/2025, Trump đã ký lệnh áp thuế đối ứng lên hàng hóa nhập khẩu từ nhiều quốc gia, trong đó Việt Nam chịu mức thuế cao nhất – 46%. Chính sách này, được Trump gọi là “Ngày Giải phóng”, nhằm mục đích giảm thâm hụt thương mại của Mỹ, vốn đạt hơn 1,2 nghìn tỷ USD trong năm 2024. Với Việt Nam, thặng dư thương mại với Mỹ năm 2024 lên tới 123,5 tỷ USD, khiến nước này trở thành mục tiêu chính trong chiến lược thuế quan của Trump. Các mặt hàng chủ lực như dệt may, giày dép, nội thất và điện tử của Việt Nam, vốn chiếm gần 30% GDP, đối mặt với nguy cơ mất sức cạnh tranh nghiêm trọng tại thị trường Mỹ.

Đáp lại, Việt Nam đã có nhiều động thái “làm mềm” trước đó. Từ tháng 3/2025, Việt Nam đã cắt giảm thuế nhập khẩu đối với nhiều sản phẩm Mỹ, như khí hóa lỏng (LNG) từ 5% xuống 2%, ô tô từ 45-64% xuống 32%, và ethanol từ 10% xuống 5%. Ngoài ra, Việt Nam cũng đồng ý cho Starlink của Elon Musk thử nghiệm dịch vụ internet vệ tinh, đồng thời cam kết mua thêm hàng hóa Mỹ như máy bay Boeing và nông sản. Những bước đi này cho thấy Hà Nội đang nỗ lực giảm thặng dư thương mại và tránh bị Trump “trừng phạt” thêm.

Ý Nghĩa Của Đề Xuất “Việt Nam Giảm Thuế 0%”

Thông báo về việc Việt Nam giảm thuế 0% nếu đạt thỏa thuận với Mỹ là một tín hiệu tích cực trong bối cảnh quan hệ thương mại hai nước đang căng thẳng. Điều này cho thấy Việt Nam sẵn sàng nhượng bộ lớn để bảo vệ thị trường xuất khẩu lớn nhất của mình. Theo Bloomberg, Việt Nam đã yêu cầu Trump hoãn áp thuế 46% trong 3 tháng để tạo điều kiện đàm phán, và cuộc gọi giữa Trump và ông Tô Lâm dường như là một phần của quá trình này.

Tuy nhiên, đề xuất này cũng đặt ra nhiều câu hỏi. Thứ nhất, Việt Nam giảm thuế 0% có thể đồng nghĩa với việc mở cửa hoàn toàn thị trường nội địa cho hàng hóa Mỹ, từ nông sản, ô tô đến công nghệ. Điều này có thể gây áp lực lên các ngành sản xuất trong nước, vốn đang phải cạnh tranh với hàng nhập khẩu giá rẻ. Thứ hai, Trump nhấn mạnh rằng việc giảm thuế phụ thuộc vào một “thỏa thuận” với Mỹ, nhưng nội dung cụ thể của thỏa thuận này vẫn chưa rõ ràng. Liệu Mỹ có yêu cầu Việt Nam cắt giảm quan hệ thương mại với Trung Quốc – quốc gia đang bị Trump áp thuế 54% và kiểm soát xuất khẩu nguyên tố đất hiếm – hay không? Đây là một vấn đề nhạy cảm, bởi Trung Quốc là nguồn cung lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 1/3 tổng kim ngạch nhập khẩu.

Tác Động Kinh Tế và Chính Trị

Nếu Việt Nam giảm thuế 0% và đạt thỏa thuận với Mỹ, tác động kinh tế sẽ rất đáng kể. Trước hết, điều này có thể giúp Việt Nam tránh được mức thuế 46%, bảo vệ các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may và giày dép. Nike, một trong những thương hiệu lớn nhất sản xuất tại Việt Nam, đã chứng kiến cổ phiếu tăng 3% lên 58 USD ngay sau thông báo của Trump, cho thấy thị trường kỳ vọng tích cực. Các công ty Mỹ khác như Wayfair hay American Eagle, vốn phụ thuộc lớn vào nguồn hàng từ Việt Nam, cũng có thể hưởng lợi khi chi phí nhập khẩu giảm.

Tuy nhiên, Việt Nam sẽ phải trả giá. Việc giảm thuế 0% có thể làm giảm nguồn thu ngân sách từ thuế nhập khẩu, vốn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Hơn nữa, hàng hóa Mỹ giá rẻ tràn vào có thể gây khó khăn cho các doanh nghiệp nội địa, đặc biệt trong các lĩnh vực như nông nghiệp và ô tô. Về lâu dài, Việt Nam cần đẩy mạnh cải cách để nâng cao năng lực cạnh tranh, thay vì chỉ dựa vào xuất khẩu.

Về mặt chính trị, động thái này phản ánh sự khéo léo của Việt Nam trong việc “đi dây” giữa các cường quốc. Dù có quan hệ chiến lược ngày càng sâu sắc với Mỹ nhằm đối phó với Trung Quốc, Việt Nam vẫn phải duy trì mối quan hệ kinh tế với Bắc Kinh. Việc Trump đồng ý gặp ông Tô Lâm trong tương lai gần cho thấy Mỹ cũng muốn duy trì quan hệ tốt với Việt Nam, một đối tác quan trọng ở Đông Nam Á trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị với Trung Quốc.

Lối Đi Nào Cho Việt Nam?

Để tận dụng cơ hội từ việc Việt Nam giảm thuế 0%, Hà Nội cần chuẩn bị kỹ lưỡng cho các cuộc đàm phán với Mỹ. Trước mắt, Việt Nam nên tiếp tục tăng mua hàng hóa Mỹ, đặc biệt là máy bay Boeing và nông sản, để giảm thặng dư thương mại. Đồng thời, cần đẩy mạnh đa dạng hóa thị trường xuất khẩu sang EU, Nhật Bản và ASEAN, tránh phụ thuộc quá lớn vào Mỹ. Về dài hạn, Việt Nam cần đầu tư vào công nghệ và chuỗi cung ứng nội địa, giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc – một điểm yếu mà Trump có thể khai thác để gây áp lực.

Việc Việt Nam giảm thuế 0% nếu đạt thỏa thuận với Mỹ là một bước đi chiến lược nhằm xoa dịu căng thẳng thương mại với Trump. Tuy nhiên, đây cũng là con dao hai lưỡi, vừa mở ra cơ hội bảo vệ xuất khẩu, vừa đặt Việt Nam trước những thách thức kinh tế và chính trị mới. Liệu Hà Nội có thể biến “nguy” thành “cơ” trong cuộc đàm phán sắp tới? Hãy cùng chờ xem những diễn biến tiếp theo trong quan hệ Việt – Mỹ!

Đỗ Thành Công